Ο Μητροπολίτης Πάφου Τυχικός

Του Αριστείδη Χ. Βικέτου

Το νεότερο  στην ηλικία, 42 χρονών, μέλος της Ιεράς Συνόδου κ. Τυχικός (Βρυώνης) μέσα στους τέσσερις μήνες από την χειροτονία και την ενθρόνιση του( 9 Μαρτίου 2023)  ως Μητροπολίτης Πάφου έχει δώσει αρκετά δείγματα ότι δεν συμπορεύεται με την πλειοψηφία της Ιεράς Συνόδου , δεν σέβεται τον Προκαθήμενο και τους δύο προκατόχους του, Γεώργιο και μακαριστό κυρό Χρυσόστομο Β’.  Ο Αρχιμ. Τυχικός  στην προεκλογική εκστρατεία  έμεινε μακριά από τα ΜΜΕ.   Ωστόσο, βλέποντας τις εξελίξεις, αυτό μπορεί να μην ήταν τελικά θετικό,  γατί δεν έγιναν γνωστές οι απόψεις του σε μείζονα ζητήματα και τώρα φαίνεται να « σηκώνει  δικό του μπαϊράκι». 

Στην Ιερά Σύνοδο καλό είναι οι αποφάσεις να λαμβάνονται με ομοφωνία, όμως όταν αυτό δεν είναι εφικτό τότε υπερισχύει η ψήφος της πλειοψηφίας («κρατείτο η των πλειόνων   ψήφος) και αυτοί, που μειοψηφούν, οφείλουν για την ενότητα της Εκκλησίας να συμμορφώνονται στις αποφάσεις της πλειοψηφίας και όχι να τις αντιστρατεύονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. 

Ο Μητροπολίτης Πάφου έχει δυσαρεστήσει τον Αρχιεπίσκοπο Γεώργιο και όσους στην Ιεραρχία του έδωσαν την ψήφο τους , εκτός από ένα ή δύο.

Ο κ. Τυχικός φαίνεται να μην έχει επίγνωση του βάρους, το οποίο επωμίστηκε , διότι δεν είναι απλώς ένα από τα μέλη της Ιεράς Συνόδου, αλλά πρώτος , επειδή του έλαχε η Μητρόπολη Πάφου, κατά τάξη, μετά τον Αρχιεπίσκοπο, παρόλο ότι είναι και ο νεότερος στην ηλικία, αλλά και στα πρεσβεία της Αρχιεροσύνης.

Αυτό, εξ’ όσων γνωρίζω , συμβαίνει μόνον ίσως στην Εκκλησία Κύπρου, διότι οι Αρχιερείς δεν προηγούνται βάσει των πρεσβείων της εις Επίσκοπον χειροτονίας τους, αλλά βάσει της αρχαιότητας-ιστορικότητας των Επισκοπών-Θρόνων τους.   

Ο Μητροπολίτης Πάφου φαίνεται ότι δεν αποδέχεται την μνημόνευση, που άρχισε  επί μακαριστού Χρυσοστόμου Β’ και συνεχίζεται από τον Αρχιεπίσκοπο Γεώργιο, του Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφανίου. Διαφορετικά δεν δικαιολογείται  το γεγονός ότι δεν έλαβε μέρος στο συλλείτουργο την ημέρα της ονομαστικής εορτής του Αρχιεπισκόπου και  στο  συλλείτουργο για την μνήμη του Αποστόλου Βαρνάβα, ιδρυτή και προστάτη της Εκκλησίας Κύπρου, στο οποίο συλλειτούργησε και ο εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχη, Μητροπολίτης Σαράντα Εκκλησιών Ανδρέας. Η στάση αυτή του κ. Τυχικού συνιστά το λιγότερο έλλειψη σεβασμού προς τον θεσμό του Οικουμενικού Πατριαρχείου και προς το πρόσωπο του κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος στις αρχές του περασμένου Μαρτίου έδωσε στον Αρχιεπίσκοπο Γεώργιο ως δώρο για τον νεοεκλεγέντα Μητροπολίτη ένα εγκόλπιο , συνοδευόμενο από συγχαρητήρια επιστολή. Και τα δύο τα πρόσφερε  ο Αρχιεπίσκοπος στον κ. Τυχικό την ημέρα της χειροτονίας του.

Ο κ. Τυχικός αποφεύγει να συλλειτουργήσει και με άλλους αρχιερείς , προφανώς επειδή συλλειτουργούν με τον Αρχιεπίσκοπο, ο οποίος μνημονεύει τον Κιέβου. Όμως , ούτε και με τους Μόρφου και Κύκκου έχει συλλειτουργήσει, που δεν συλλειτούργησαν , λόγω της μνημόνευσης Επιφανίου, με τον μακαριστό Χρυσόστομο και τον νυν Αρχιεπίσκοπο Γεώργιο.  Παρενθετικά σημειώνω ότι το θέμα μεταξύ του κ. Νικηφόρου και Αρχιεπισκόπου μάλλον θα λήξει , καθώς ο πρώτος προσκάλεσε τον δεύτερο στην Μονή Κύκκκου την τελευταία Κυριακή του Ιουλίου για το ετήσιο  μνημόσυνο του μακαριστού κυρού Μακαρίου Γ’.

Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος προσπάθησε να νουθετήσει σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις τον Μητροπολίτη Πάφου, αλλά , όπως φάνηκε, δεν υπήρξε ανταπόκριση από τον νεόφυτο (νέο στην Ιεραρχία)  κ. Τυχικό.

Έτσι φθάσαμε στην εορτή του Αποστόλου Βαρνάβα (11.6.2023)  και ο Αρχιεπίσκοπος, απαντώντας μετά το συλλείτουργο  σε ερώτηση μας, δήλωσε: «Νομίζω ότι είναι ένα θέμα, για το οποίο πρέπει να ρωτήσετε τον ίδιο. Όταν δέχτηκε την χειροτονία ποιον μνημονεύσαμε; Δεν μνημονεύσαμε πάλι τον Επιφάνιο; Είναι κάτι, το οποίο δυστυχώς φαίνεται να εξελίσσεται ως ένα πρόβλημα στην Εκκλησία της Κύπρου. Είμαι όμως αποφασισμένος να θέσω τέρμα σε αυτό το θέμα και είμαι σίγουρος ότι η συντριπτική πλειοψηφία της Ιεράς Συνόδου στέκεται παρά το πλευρό μας».

Ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος χαρακτήρισε «παιδαριώδες» το να μην συλλειτουργεί (ο μητροπολίτης Πάφου), ενώ, όπως παρατήρησε, «ήρθε και δέχτηκε την χειροτονία».

Στην δήλωση του ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος προειδοποίησε τον μητροπολίτη Πάφου: «Θα πρέπει να πάρει τα μηνύματα και από τον κόσμο και από όλους εμάς. Είμαι αποφασισμένος να μην αφήσω να εξελιχθεί ένα σχίσμα στη Εκκλησία της Κύπρου».

Άκουσα ότι οι δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου στεναχώρησαν τον κ. Τυχικό, ο οποίος φέρεται να είπε ότι ο λόγος της απουσίας του από το συλλείτουργο «ήταν ότι, επειδή είναι πρώτη χρονιά Μητροπολίτης, πήγε στην Απόστολο Βαρνάβα στην Μεσόγη». Προφανώς , εικάζω ότι κάτι ανάλογο θα συνέβη και στο συλλείτουργο του Αγίου Γεωργίου.

Με όλο τον σεβασμό προς τον Μητροπολίτη Τυχικό , αυτά τα θεωρώ φτηνές δικαιολογίες. Διότι, αν ισχύουν τα όσα είπε  , γιατί δεν προσκάλεσε στην Πάφο  τον Αρχιεπίσκοπο Γεώργιο και προκάτοχο του  για να συλλειτουργήσουν;

Δεν νοείται οι Επίσκοποι να μνημονεύουν τον Αρχιεπίσκοπο τους και να μην συλλειτουργούν μαζί του. Η ενότητα της Εκκλησίας εκφράζεται έμπρακτα στο Κοινό Ποτήριο, στην Θεία Ευχαριστία. Ούτε νοείται να μετέχουν στην Ιερά Σύνοδο και να μην αποδέχονται, σε περίπτωση που μειοψηφούν τις αποφάσεις της πλειοψηφίας.

Η κάρα του Αποστόλου Παύλου

 Ένα άλλο σοβαρό ζήτημα είναι η έλευση για ολιγοήμερο προσκύνημα της κάρας του Αποστόλου Παύλου, η οποία βρίσκεται  στην Ρωμαιοκαθολική Βασιλική του Αγίου Ιωάννου Λατερανού Ρώμης, στην Κύπρο , με πρώτο σταθμό την Πάφο, όπου ο Απόστολος των Εθνών κήρυξε τον Χριστιανισμό στο νησί.

Το αίτημα είχε θέσει ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’ επί Μητροπολίτη Πάφου και σημερινού Αρχιεπισκόπου Γεωργίου στον Πάπα Φραγκίσκο, ο οποίος το αποδέχτηκε με τα χαράς. Προς τούτο είχε καθοριστεί ημερομηνία , αλλά η έλευση της κάρας αναβλήθηκε , λόγω της πανδημίας του COVID 19. Ορίστηκε νέα ημερομηνία για τον περασμένο Μάρτιο , αλλά πάλι υπήρξε αναβολή, γιατί μεσολάβησαν η εκδημία του Χρυσοστόμου Β’, η εκλογή νέου Αρχιεπισκόπου και νέου Μητροπολίτη Πάφου. Μάλιστα, για την υποδοχή και φιλοξενία της κάρας είχαν γίνει ανακαινίσεις στον Ιερό Ναό των Αποστολών Παύλου και Βαρνάβα στην Πάφο. Εξάλλου, όπως είναι γνωστό στην Πάφο βρίσκεται ο κίονας του Αποστόλου Παύλου, όπου από τους ειδωλολάτρες της εποχής «εδάρη παρά μια τεσσαράκοντα». Το 34 μ.Χ., συνέβη  το κοσμοϊστορικής σημασίας γεγονός της μεταστροφής του Σαύλου, μετέπειτα Παύλου, στον Χριστιανισμό, ο οποίος  είχε λάβει μέρος στον λιθοβολισμό του διακόνου πρωτομάρτυρα Στεφάνου.

Στην Πάφο ο Σαύλος κατάφερε να ασπαστεί τον Χριστιανισμό ο Ρωμαίος ανθύπατος Σέργιος  Παύλος, ο οποίος στη συνέχεια έγινε επίσκοπος στη γαλλική πόλη Ναρμπόν.

«Το συμβάν αυτό είχε τεράστια σημασία σημειολογική, αλλά και ουσιαστική, αφού κατέστησε την Πάφο και την Κύπρο ως τον πρώτο πολιτικό και γεωγραφικό χώρο που κυβερνήθηκε από Χριστιανό. Η παράδοση  θέλει τον Σαύλο  στην Πάφο να αλλάζει το όνομά του σε Παύλο εις ανάμνηση της μεταστροφής του Σεργίου Παύλου».*

Ο κ. Τυχικός, μετά την ενθρόνιση του, ενημερώθηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Γεώργιο, αλλά , όπως αναφέρουν οι πληροφορίες,  εξέφρασε κάθετη αντίθεση, επιχειρηματολογώντας ότι την κάρα την έχει η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.

Ο Μητροπολίτης Τυχικός  οφείλει να τοποθετηθεί ευθέως με δημόσια δήλωση του και το κυριότερο , σε συνεννόηση με τον Αρχιεπίσκοπο, να δρομολογήσει τις διαδικασίες για την έλευση της κάρας του Αποστόλου Παύλου.

Στην δική μου αντίληψη είναι αδιανόητο Ορθόδοξοι Επίσκοποι να κάνουν διάκριση μεταξύ των Αγίων από το που βρίσκονται τα λείψανα τους, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για Αγίους της πρώτης μ. Χ. χιλιετίας. Αυτό δεν είναι υπεράσπιση της Ορθοδοξίας , αλλά ύβρις των Αγίων , μη αποκλειομένου να παρεκκλίνει σε αίρεση αυτός  που πρεσβεύει τέτοιες απόψεις .

Η Ορθοδοξία σήμερα δεν κινδυνεύει από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, όπως διατείνονται οι ενιστάμενοι  στον θεολογικό διάλογο και επιτίθενται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά από τον ζηλωτισμό και τον ευσεβισμό.  

Χθεσινό δημοσίευμα στον «Φιλελεύθερο», το οποίο αναπαράχθηκε το βράδυ και στις ειδήσεις τηλεοπτικών σταθμών, ανέφερε ότι ο Μητροπολίτης Πάφου “έδωσε οδηγίες σε κληρικούς της Μητρόπολης του να μη θάβουν μουσουλμάνους και άλλους αλλόθρησκους στα κοιμητήρια”.

Η είδηση μου θύμισε κάτι που έζησα τον Αύγουστο του 2015, ευρισκόμενος στην Σμύρνη. Δουλέμπορος , έναντι αδρής αμοιβής , έβαλε στο σκάφος του μετανάστες για να τους μεταφέρει από την Συρία στην Σμύρνη. Όμως, βύθισε το σκάφος και διέφυγε για να μην συλληφθεί.  Ένα πτώμα το εξέβρασε η θάλασσα στα Δίδυμα (Didim τουρκικά). Διαπιστώθηκε ότι ανήκε σε Σύρο, Ορθόδοξο Χριστιανό. Ο σημερινός Μητροπολίτης Ίμβρου Κύριλλος, τότε ιερατικώς προϊστάμενος στην Ορθόδοξη Κοινότητα Σμύρνης πήγε στα Δίδυμα. Το πτώμα ήταν σε πλήρη αποσύνθεση και η μεταφορά στην Σμύρνη για να ενταφιαστεί στο Ορθόδοξο Κοιμητήριο αδύνατη. Παρακάλεσε τις τοπικές Αρχές, οι οποίες παραχώρησαν τάφο στο μουσουλμανικό κοιμητήριο. Στην Σμύρνη ο κ. Κύριλλος τέλεσε τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του Σύρου μετανάστη.  

Σήμερα διάβασα γραπτή ανακοίνωση  του Μητροπολίτη Πάφου Τυχικού , με την οποία διαψεύδει την είδηση και χαρακτηρίζει τα όσα δημοσιεύτηκαν « ψεύδη και κακοήθειες».  Ο Μητροπολίτης Πάφου σημειώνει πως «όλα προέρχονται από κύκλους, οι οποίοι μοναδικό σκοπό έχουν να πλήξουν το πρόσωπο μου ως Μητροπολίτη Πάφου μέσω σκευωρίας και ανύπαρκτων ειδήσεων».

Στην ανακοίνωση αναφέρεται « για το θέμα αυτό έχω αναθέσει στους δικηγόρους μου  να λάβουν τα δέοντα δικαστικά μέτρα εναντίον οποιουδήποτε μέσου επικοινωνίας  δημοσίευσε ή αναδημοσίευσε, το εν λόγω κακοήθη και ψευδή δημοσίευμα καθώς και σε όσους ανήκουν στους κύκλους που προσπαθούν να με πλήξουν. Όλα αυτά έχουν αλλότριες προθέσεις».  

Δεχτή η διάψευση, αλλά προκύπτουν κάποια ερωτήματα από την ανακοίνωση:

*Γιατί δεν κατονομάζει αυτούς , που , όπως λέει, προσπαθούν να τον πλήξουν , αλλά μιλά αόριστα για «κύκλους» και σκευωρία;

*Είναι ορθό ένας Επίσκοπος να καταφεύγει στα Δικαστήρια; Θα μπούμε σε εποχές προληπτικής λογοκρισίας του Τύπου;

*Οι δικηγόροι θα αμειφτούν από τον ίδιο τον Μητροπολίτη ή από το Ταμείο της Μητροπόλεως;

Ο Μητροπολίτης Πάφου πρέπει να επιδείξει Αρχιερατική ψυχραιμία, υπομονή  και σωφροσύνη και να αποδείξει με έργα ότι είναι πνευματικός πατέρας όλων των Παφίων.   

Επειδή τα θέματα, που έχουν ανακύψει, είναι πολύ σοβαρά ο Αρχιεπίσκοπος οφείλει να τα θέσει στην Σύνοδο και να ζητήσει από τον Μητροπολίτη Πάφου να τοποθετηθεί ευθαρσώς . Αν δεν το πράξει και κυρίως αν δείξει ότι δεν λαμβάνει υπόψη την Σύνοδο και την επίσημη θέση της Εκκλησίας Κύπρου, η οποία διαμορφώνεται μόνο από αυτή, τότε ο Αρχιεπίσκοπος και η Σύνοδος θα πρέπει να ενεργοποιήσουν τις σχετικές πρόνοιες του Καταστατικού Χάρτη.

Σε περίπτωση  που ο κ. Γεώργιος αμελήσει και δεν δείξει αυστηρότητα, τότε φοβάμαι ότι θα βρεθούμε και πάλι ενώπιον άσχημων καταστάσεων του παρελθόντος και μάλιστα του πρόσφατου.

Η Ιερά Σύνοδος λειτουργεί με βάση τους Εκκλησιαστικούς Κανόνες και τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας Κύπρου. Για  όποιον δεν συμμορφώνεται με την Ιερά Σύνοδο προβλέπονται διάφορες ποινές μέχρι και την έκπτωση από τον Θρόνο του.