Τουρκικές εκλογές: Ηρεμία, τάξη και ασφάλεια

Της Ιωάννας Κλεφτογιάννη*

Τουρκία. Ηρεμία. Τάξη και ασφάλεια. Για την ώρα. Δυο ημέρες πριν από τον κρίσιμο β’ γύρο των τουρκικών εκλογών, και τα «ίχνη» πλέον στο δημόσιο χώρο της Άγκυρας -αναλόγως και της Κωνσταντινούπολης- που να μαρτυρούν ότι η χώρα βρίσκεται στην τελική ευθεία για την δεύτερη κάλπη, είναι ελάχιστα. Τα τεράστια μπάνερ, οι γιγαντιαίες αφίσες των δυο μονομάχων, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, έχουν αποκαθηλωθεί. Στα κεντρικά σημεία της τουρκικής πρωτεύουσας, στη θέση όπου δέσποζε η φωτογραφία του Ερντογάν πλέον συναντάς τεράστιες εμπορικές διαφημίσεις με νεαρά μοντέλα.

Στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της Πόλης, όπου οι προεκλογικές αφίσες «συνωστίζονταν» και επικάλυπταν η μια την άλλη, πριν την πρώτη εκλογική αναμέτρηση, σήμερα έχουν απομείνει μόνον αφίσες νεαρών υποψηφίων του σοσιαλιστικού ΤiP και μίζερα μικρά αυτοκόλλητα πάνω σε κολώνες, με τη φωτογραφία του ηγέτη του νυν συμμάχου του CHP, Κόμματος Δημοκρατίας και Προόδου DEVA, πρώην ΥΠΕΞ του Ερντογάν, Αλί Μπαμπατζάν.

Κι ωστόσο αυτή η χώρα, όπου ένας τουρίστας φτάνοντας δύσκολα θα αντιληφθεί ότι ζει υπόκωφα προεκλογικό πυρετό, αναμένει αγωνιώντας τους καρπούς της δεύτερης κάλπης, σε δυο μέρες.
Στο μεσημεριανό ταξίδι με τον σιδηρόδρομο Κωνσταντινούπολη-Άγκυρα νεαρές, με τσάντες Vans και άψογο μανικιούρ, παρακολουθούσαν δίπλα σε μαντηλοδεμένες γερόντισσες, που λαγοκοιμούνται, την μαραθώνια συνέντευξη- hit στην εκπομπή Μevzular Αcik Μikrofon, του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, όπου ο ηγέτης της αντιπολίτευσης απάντησε χωρίς λογοκρισία σε όλα τα ερωτήματα των νέων. Μεγαλύτερης ηλικίας άνδρες ακούγανε σε απόσταση αναπνοής, χωρίς ακουστικά, τις τελευταίες ομιλίες του Ερντογάν, αδιαφορώντας για εκείνους που θέλανε να κοιμηθούν (το ταξίδι διαρκεί σκάρτες 5 ώρες), να διαβάσουν το βιβλίο τους (ένας νεαρός είχε βουτήξει σε ένα «τούβλο» για την ανάκτηση πνευματικής ενέργειας) ή να παρακολουθήσουν μια ταινία από το λαπ τοπ τους. Το τρένο μετέφερε και κόσμο που πήγαινε στην Άγκυρα αποκλειστικά για να ψηφίσει.

Οι ζωηρότερες συζητήσεις καθοδόν αφορούσαν το κατά πόσο η διαδικασία της ψηφοφορίας, αλλά και της καταμέτρησης, θα εξελιχθεί ομαλά. Υπάρχει ο φόβος της νοθείας. Ανοικτό παραμένει και το ερώτημα αν θα πάνε όντως να ψηφίσουν οι ψηφοφόροι του α’ γύρου και τελικά και τι θα απογίνει το 5% του ακραίου εθνικιστή Σινάν Ογάν, ο οποίος υποστηρίζει τον Ερντογάν, ενώ ο πρόεδρος του Κόμματος της Νίκης, Ουμίτ Εζντά, κάτω απ’ την ομπρέλα του οποίου ο Ογάν κατέβηκε υποψήφιος πρόεδρος στον α’ γύρο, δήλωσε ότι θα υποστηρίξει, την προσεχή Κυριακή, τον Κιλιτσντάρογλου. Οι δυο άνδρες «βρήκανε» κοινό βηματισμό για το μεγάλο προεκλογικό διακύβευμα τι θα γίνουν τα εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία.

Στην β’ κάλπη, όπως συζητούν οι νέοι ταξιδιώτες, θα ψηφίσουν εκείνον που δεσμεύεται ότι θα διώξει τους πρόσφυγες απ΄τη χώρα τους. Για το πρόσωπο οι απόψεις ,στο τρένο για την Άγκυρα, διίστανται. Είναι φανερό ότι και τα δυο στρατόπεδα έχουν εργαλειοποιήσει το προσφυγικό. Τόσο που ρωμιός υποστηρικτής του Κιλιτσντάρογλου μάς δικαιολογούσε τις αντιμεταναστευτικές προεκλογικές γιγαντοαφίσες του ως «τακτικισμό, που έπρεπε να κάνει», εν όψει της κάλπης, κι ας είναι στην πραγματικότητα ιδεολογικά ο ίδιος εναντίον μιας τέτοιας πολιτικής.

«Να προστατεύσουν τις κάλπες»

Αναμένεται λοιπόν να γίνει νοθεία την Κυριακή στις Κυριακές; Για αυτό το λόγο η Πρόεδρος του Γυναικείου Παραρτήματος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, Aϊλίν Νάζλιακα κάλεσε τις γυναίκες να ψηφίσουν και «να προστατεύσουν τις κάλπες», κάνοντας ταυτόχρονη δηλώσεις μαζί με τις επικεφαλής των γυναικείων παραρτημάτων 81 επαρχιών και 973 περιφερειών για τον δεύτερο γύρο του εκλογές, σήμερα στο στρατηγείο του κόμματος στην Άγκυρα; Προφανώς.

Για τον ίδιο λόγο εξάλλου κι ο Αντιπρόεδρος του CHP, για τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Ντεβρίμ Μπαρίς Τσελίκ, την Πέμπτη, δημοσιοποίησε αναλυτικά πληροφορίες για τον τρόπο που το Κέντρο Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, BİTEM, «μετά από οκτώ εμπειρίες εκλογών και δημοψηφισμάτων», με τα πληροφοριακά συστήματα CHP Intranet και CHP Net, «θα εξασφαλίζει τον έλεγχο των εκλογικών αποτελεσμάτων και τη ροή δεδομένων από το πεδίο την ημέρα των εκλογών με τις εφαρμογές μας για κινητά». Μάλιστα, το κόμμα έχει «στρατολογήσει», όπως ανακοίνωσε, και εξωτερικές υπηρεσίες επαγγελματιών, για θέματα ασφάλειας των δικτύων και των συστημάτων κατά των κυβερνοεπιθέσεων, εφαρμογών για κινητές συσκευές, βάσεων δεδομένων κ.ο.κ.

Η Αλμίλα, δευτεροετής της Νομικής στο Πανεπιστήμιο Μαρμαρά, ένα ζουμερό κορίτσι, που εκπλήσσει όταν δηλώνει πως θέλει να ειδικευτεί αποκλειστικά σε σκληρές ποινικές υποθέσεις γυναικοκτονιών, ψήφισε Ογάν στον α΄γύρο, γιατί, όπως μας είπε, συνταξιδεύοντας, «οι πρόσφυγες μάς δημιουργούν οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα». Παραδόξως, ενώ, ο άνθρωπος που ψήφισε, σήμερα της ζητά να δώσει την ψήφο της στον Ερντογάν, η ίδια θα ψηφίσει Κιλιτσντάρογλου την προσεχή Κυριακή. «Αν κερδίσει ο Ερντογάν θα επιβληθεί η Σαρία», δικαιολογείται, κάνοντας την πρόβλεψη ότι, προηγουμένως, «θα γίνει πραξικόπημα ή επανάσταση στην Τουρκία».

«Ο Κιλιτσντάρογλου δεν είναι πολύ δυνατός άνδρας, αλλά αποτελεί μια ελπίδα για την οικονομία και για να επιστρέψουν οι μετανάστες στη Συρία», προσθέτει η νεαρή φοιτήτρια, που επέλεξε αρχικά τον Ογάν και πλέον στηρίζει τον Κιλιτσντάρογλου καθαρά για την αντιμεταναστευτική πολιτική τους. «Ο Ερντογάν έδωσε υπηκοότητα σε πρόσφυγες από τη Συρία και τον ψηφίζουν», λέει θυμωμένη, προσθέτοντας ότι ωστόσο είναι μικρές οι προοπτικές του Κιλιτσντάρογλου, καθώς σε όλες τις εταιρείες της Ζenfin, που συνδέονται πλέον άμεσα με την τουρκική Προεδρία, «απειλούν με απόλυση τους υπαλλήλους, αν δεν ψηφίσουν Ερντογαν».

Η Ζenfin διαθέτει, διευκρινίζει, εταιρείες γίγαντες, όπως οι Βoydak, Kaynak, Koza Ipek Holding,Dumankaya κ.ά, που ελέγχονται από την τουρκική Προεδρία, αφότου προσάρτησε το Ταμιευτήριο Ασφάλισης Καταθέσεων.

Η Ιλάιντα είναι μια από τις κοπέλες που για ώρες παρακολουθούν στωϊκά, στο ταξίδι για την Άγκυρα, τον Κιλιτσντάρογλου να απαντάει σε νέους στο Μevzular Αcik Μikrofon. «Τους απαντούσε για 7 ώρες. Και το έκανε άμεσα, όχι έμμεσα, και ήταν πειστικός. Ξεκαθάρισε ότι δεν έχει καμία σχέση με την τρομοκρατία, ότι θα πολεμήσει τη διαφθορά, ότι θα δώσει ευκαιρίες στους νέους», υπογραμμίζει παθιασμένα η φοιτήτρια των Κοινωνικών Επιστημών, που μεταβαίνει από την Κωνσταντινούπολη στην Άγκυρα για να δώσει συνέντευξη στην αμερικανική πρεσβεία, προκειμένου να εξασφαλίσει τη βίζα, για το πρόγραμμα ενός μηνός εργασίας στις ΗΠΑ, που κατόπιν εξαργυρώνεται με ένα μήνα περιοδεία στη χώρα. «Ο Κιλιτσντάρογλου είναι η τελευταία μας ελπίδα. Τον εμπιστεύομαι», συνεχίζει η Ιλάιντα, που θα επιστρέψει εγκαίρως στην Πόλη για να τον ψηφίσει. «Δεν θέλω να φορολογούμαι και τα λεφτά μου να πηγαίνουν στα φιλαράκια της κυβέρνησης και να μην επιστρέφεται τίποτα σε εμένα».

Ένας επιπλέον λόγος να τον υποστηρίξει είναι ότι έχει «καθαρό πρόγραμμα για να επιστρέψουν οι Σύριοι πρόσφυγες στη χώρα τους. Το ΑΚΡ τόσα χρόνια δεν τους στέλνει πίσω. Απειλούν και την οικονομία μας αλλά και την ασφάλειά μου ως γυναίκα», καταλήγει η Ιλάιντα, που ωστόσο δεν μπορεί να πει ότι έχουν αυξηθεί οι βιασμοί στη χώρα, λόγω της άφιξής τους.

Ο Kουτλού, που μου εξηγεί γελώντας ότι το όνομά του σημαίνει «ευλογημένος» και διαθέτει πράσινο διαβατήριο, καθότι δούλεψε για την κυβέρνηση φτιάχνοντας προγράμματα ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, μεταβαίνει στην Άγκυρα για να ψηφίσει Κιλιτσντάρογλου. Δεν έχει δώσει δείγματα γραφής ακόμη, παραδέχεται, αλλά «θέλουμε να δούμε τι θα κάνει. Αν αποτύχει μπορούμε να τον αλλάξουμε. Ας τον δοκιμάσουμε πρώτα».

Η αντιπολίτευση (Εθνική Συμμαχία) «θα είναι εύθραυστη, αν τα καταφέρει ο επικεφαλής της την Κυριακή, καθώς αποτελεί τη σύνθεση αντίθετων ιδεολογιών. Ήδη διαφαίνεται πως έχει ξεκινήσει ο τσακωμός για τα πόστα που θα μοιραστούν και ποιος θα αναλάβει αντιπρόεδρος, αλλά θέλουμε να τελειώσουμε με το ενός ανδρός καθεστώς», καταλήγει, υποστηρίζοντας παρόλα αυτά ότι ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου θα ήταν καλύτερος ως υποψήφιος από τον Κιλιτσντάρογλου, σε αντίθεση με την Ιλάιντα, η οποία θα προτιμούσε τον δυναμικό και στιβαρό δήμαρχο Άγκυρας Μανσούρ Γιαβάς ως «αντίβαρο» στον Ερντογάν.

«Οι εκλογές της Κυριακής είναι νέες. Άρα το ματς είναι 0-0»

Στο «στρατηγείο» του CHP στην Άγκυρα, όπου επικρατεί δυο μέρες πριν τις εκλογές απόλυτη ηρεμία, υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία, παρότι ο Αντιπρόεδρος του CHP, για τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Ντεβρίμ Μπαρίς Τσελίκ, δηλώνει «ο Ερντογάν και το AKP, δεν έλαβαν ψήφο εμπιστοσύνης. Ως αποτέλεσμα, οι προεδρικές εκλογές αφέθηκαν στον α’ γύρο. Αυτές (της 28ης Μαΐου) οι εκλογές είναι νέες. Άρα το ματς είναι 0-0. Έχουμε λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια των εκλογών». «Ελάτε λοιπόν στις κάλπες, ψηφίστε και αφήστε τα υπόλοιπα στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και στην Εθνική Συμμαχία του Έθνους», ενθαρρύνει τους ψηφοφόρους.

Ένας από τους πίνακες που ξαφνιάζουν στο γεμάτο έργα τέχνης, δίπλα στις φωτογραφίες του Κεμαλ Ατατουρκ και του Κεμαλ Κιλιτσνταρογλου, στρατηγείο του CHP στην Αγκυρα

«Είμαι περισσότερο απαισιόδοξος», είναι η άποψη του τούρκου αναλυτή με τους δεσμούς «αίματος» με το CHP, Αλί Τιραλί. «Ο Kιλιτσντάρογλου έχει ακόμα ευκαιρίες, αλλά λιγότερες από τον α΄ γύρο», προσθέτει, παρότι παραδέχεται πως ο Οζντά, που υποστηρίζει τον Kιλιτσντάρογλου, είναι αρχηγός κόμματος, ενώ ο Oγκν, που «σπρώχνει» υπέρ του Ερντογάν, είναι ανεξάρτητος. Εξ ου κρίνει ότι η υποστήριξη του πρώτου θα έχει μεγαλύτερα ερείσματα στην κάλπη της Κυριακής. «Υπάρχουν φήμες ότι ο Ογάν αποφάσισε να υποστηρίξει τον Ερντογάν, επειδή ο Αλίγιεφ, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, του το υπέδειξε» υποστηρίζει, προβλέποντας ότι από το το 5% που είχε συγκεντρώσει ο Ογάν στον α΄ γυρο, το 3% θα καταλήξει στον Kιλιτσντάρογλου, το 1% στον Ερντογάν, ενώ το υπόλοιπο %1 «δεν θα ψηφίσει καθόλου».

«Η υποστήριξη του Σινάν Ογάν στον Ερντογάν δεν σημαίνει και πολλά ως προς τα μαθηματικά», εκτιμά σε συζήτησή μας ο τούρκος ακαδημαϊκός Ντοάν Τιλίτς. «Προσωπικά δεν πιστεύω ότι μπορεί να πάρει ούτε το 0,5 %από αυτό το 5 %. Η υποστήριξη του Οζντά είναι πιο σημαντική. Αλλά ο κίνδυνος υπάρχει εάν η υποστήριξή του κρατήσει τους Κούρδους τελικά μακριά από τις κάλπες. Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα τι θα βγάλει η κάλπη».

Ο Τιλίτς είναι πάντως ο μοναδικός μη πολιτικός συνομιλητής μας, στην Άγκυρα, που διατείνεται, χωρίς να κομπιάζει, ότι ο Κιλιτσντάρογλου «μπορεί να κερδίσει στον β’ γύρο. Για μένα δεν θα αποτελούσε έκπληξη η νίκη του. Αν τα εκατομμύρια που δεν ψήφισαν στον α’ γύρο πάνε στις κάλπες, η συμμετοχή στο εξωτερικό είναι μεγαλύτερη στον β’ γύρο και οι Κούρδοι του δώσουν την ίδια υποστήριξη, οι πιθανότητες του είναι όντως μεγαλύτερες», διευκρινίζει.

«Είμαι αισιόδοξος, θα δουλέψουμε σκληρά για να γίνουμε νικηφόροι» είναι το μήνυμα που στέλνει στην Ελλάδα, από την ‘Άγκυρα, κι ο Ουνάλ Τσέβικοζ, αρμόδιος τομεάρχης εξωτερικής πολιτικής στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, ένας αληθινός gentleman της τουρκικής πολιτικής και, σε περίπτωση νίκης του Κιλιτσντάρογλου, ο επόμενος υπουργός Εξωτερικών στην Τουρκία. Προσθέτοντας αισιόδοξος, στο Vima.gr: «Η μετεκλογική περίοδος θα ανοίξει στην Τουρκία και την Ελλάδα έναν νέο ορίζοντα μπροστά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις για φιλικές και βιώσιμες σχέσεις καλής γειτονίας. Δεν χρειάζεται να ζούμε καταστροφές για να το πετύχουμε αυτό. Πρέπει να συνεργαστούμε για να τις αποτρέψουμε. Το όραμά μας πρέπει να βασίζεται στη συνεργασία και όχι στην αντιπαράθεση».

*Πηγή: tovima.gr