Ο συγχρονισμός από τους Ποιμένες της Εκκλησίας του κοινωνικού έργου προς το κύριο έργο «ἁρπάσαι κόσμον δοῦναι Θεῷ».

Πάντοτε εντός της σωστικής νηός, της Αγίας  Εκκλησίας, της Ἐκκλησίας των Επτά Οἰκουμενικών Συνόδων

Του Μητροπολίτη Γέροντος Χαλκηδόνος Εμμανουήλ

«Η Μήτηρ Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, η Μεγάλη Εκκλησία, εις πείσμα των ποικίλων επίτηδες γινομένων αμφισβητήσεων, υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχη εις τους αιώνας η βάσις άσειστος της Αληθείας του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού!», επεσήμανε , προσφωνώντας τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος , Εμμανουήλ, ως εκπρόσωπος της Ιεραρχίας του Θρόνου, την 1^η Ιανουαρίου 2023 . Επίσης, τόνισε: «Τούτο το ηχηρόν μήνυμα αποστέλλει προς πάσαν κατεύθυνσιν η περί Υμάς σεβασμία Ιεραρχία του Πανσέπτου Οικουμενικού Θρόνου δοξολογούσα Αυτόν ότι εδωρήσατο ημίν φρυκτωρόν ανύστακτον και φύλακα ακάματον των ιερών υποθέσεων της Εκκλησίας, του τε Δόγματος και των Κανόνων, των οδηγούντων εις την λύτρωσιν και την σωτηρία».

*Το πλήρες κείμενο της προσφώνησης

“Παναγιώτατε Δέσποτα,

Καί πάλιν ἡ ἱερά μνήμη Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας, περιτέμνει ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν μας τήν
ὑπερβολήν καί χαρίζει τήν ὁλοκλήρωσιν τῶν ἐλλειπόντων, καθώς εἰσερχόμεθα εἰς τό
νέον πολιτικόν ἔτος 2023.
Καί πάλιν ὁ Οὐρανοφάντωρ Ἅγιος ἔρχεται, πρῶτος κατ᾿ ἀλφάβητον, εἰς
εἰσαγωγήν μνήμης μεγάλων Πατέρων καί τιτάνων Ὁσίων τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς
καί πολιτείας κατά τήν πορείαν τοῦ νέου χρόνου. Οἱ μορφές αὐτές ὑποτονθορίζουν
εἰς ἅπαντας ἡμᾶς τήν ἀδήριτον ἀνάγκην διά τήν διαφύλαξιν τῆς Ὀρθοδόξου καί
ἀμωμήτου πίστεως τῶν πρό ἡμῶν. Καλούμεθα ὡς οἱ Ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας νά
συγχρονίσωμεν τό κοινωνικόν ἔργον πρός τό κύριον ἔργον μας τό ὁποῖον εἶναι
«ἁρπάσαι κόσμον δοῦναι Θεῷ», πάντοτε ἐντός τῆς σωστικῆς νηός, τῆς Ἁγίας ἡμῶν
Ἐκκλησίας, τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἑπτά Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί τῶν λοιπῶν
εὐλογημένων Τοπικῶν ἕως καί τῆς πρό ἑξαετίας συγκληθείσης ὑπό τῆς Ὑμετέρας
Σεπτῆς Κορυφῆς Ἁγίας καί Μεγάλης ἐν Κρήτῃ Συνόδου.
Ὁ ἀπολογισμός τῶν ἀγώνων μας ὑπέρ τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως,
ἀπολογισμός τιμῆς καί ἀγάπης, εὑρίσκει ἡμᾶς ἐγκαυχωμένους περί τοῦ Ὑμετέρου
Σεπτοῦ Προσώπου, τοῦ σοφωτάτου Πατριάρχου τοῦ Γένους, τοῦ Κορυφαίου τῆς
Ρωμηοσύνης, ὁ Ὁποῖος ἐκδαπανᾶσθε κυριολεκτικῶς ὑπέρ τοῦ παραδοσιακοῦ
φρονήματος τῶν Ἁγίων Πατέρων, ἔστω καί ἐάν οἱ πάντες δέν δύνανται νά
κατανοήσουν τό πῶς, ἐν τίνι ἀκραιφνεῖ τρόπῳ, διακονεῖτε τήν Ἱεράν Παράδοσιν, μή
παρεκκλίνων οὐδέ κατά κεραίαν ἐξ ὅσων παρελάβομεν ὑπό τῆς ἱστορίας ἡμῶν.
Ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία, εἰς πεῖσμα
τῶν ποικίλων ἐπίτηδες γινομένων ἀμφισβητήσεων, ὑπῆρχε, ὑπάρχει καί θά ὑπάρχῃ
εἰς τούς αἰῶνας ἡ βάσις ἄσειστος τῆς Ἀληθείας τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ! Τοῦτο τό ἠχηρόν μήνυμα ἀποστέλλει πρός πᾶσαν κατεύθυνσιν
ἡ περί Ὑμᾶς σεβασμία Ἱεραρχία τοῦ Πανσέπτου Οἰκουμενικοῦ Θρόνου δοξολογοῦσα
Αὐτόν ὅτι ἐδωρήσατο ἡμῖν φρυκτωρόν ἀνύστακτον καί φύλακα ἀκάματον τῶν ἱερῶν
ὑποθέσεων τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ τε Δόγματος καί τῶν κανόνων, τῶν ὁδηγούντων εἰς
τήν λύτρωσιν καί τήν σωτηρίαν.

Παναγιώτατε Δέσποτα,

Ὁ ἑόρτιος πανηγυρικός λόγος τῆς ἡμέρας ταύτης, τῆς Δεσποτικῆς Ἑορτῆς τῆς
σαρκί περιτομῆς τοῦ Θεανθρώπου καί τῆς μνήμης τοῦ φιλανθρώπου καί
ταυτοχρόνως αὐστηροῦ Δεσπότου τῆς Καισαρείας, δέν δύναται παρά νά ἀποτελῇ
λόγον πιστότητος εἰς τά παραδεδομένα, λόγον ἀφοσιώσεως ἀπολύτου καί
ἀναμφιρρήστου πρός τό Ὑμέτερον Πανίερον Πρόσωπον, καί λόγον παρακλήσεως
πρός τόν ἐν Τριάδι, νά μᾶς χαρίζῃ ὑπό τήν εὐσκιόφυλλον Πατριαρχικήν διακονίαν
Ὑμῶν καιρούς καί χρόνους μετανοίας ὥστε νά πληροφορήσωμεν τήν ἀνατεθεῖσαν
ἡμῖν διακονίαν ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς!

Εὔχεσθε, Τιμιώτατε Οἰκουμενικέ Πατριάρχα, Ἀρχιεπίσκοπε τῆς Βασιλειάδος
τῆς Ὀρθοδοξίας Βασιλευούσης Κωνσταντινουπόλεως, ὥστε τά ἔργα καί αἱ ἡμέραι
ἡμῶν νά εὐαρεστοῦν ἐς ἀεί Θεῷ καί τῇ Ὑμετέρᾳ Θειοτάτῃ Παναγιότητι!

Εἰς πολλά ἔτη Δέσποτα!”

Τον Πατριάρχη προσφώνησε και ο  Άρχων Ιερομνήμων,  Αντώνιος Χατζόπουλος, ο οποίος ευχήθηκε εκ μέρους των Οφφικιαλίων της Μ.τ.Χ.Ε. και της Ομογενείας της Πόλεως.

Παναγιώτατε και θειότατε Δἐσποτα, Σεβασμιώτατοι Άγιοι Αρχιερείς, κυρία Πρόξενε, Άρχοντες οφικιάλιοι της Μ.Εκκλησίας

Εκλεκτή ομήγυρις,

Σεπτή εντολή της Παναγιότητός Σας, του προσκυνητού μας Πατρός και Πατριάρχου εκλήθην κατά την εόρτιον ταύτην ημέραν της Δεσποτικής Εορτής της Περιτομής του Ιησού Χριστού και της ιεράς μνήμης του Αγίου Βασιλείου, αλλά και του νέου έτους 2023, να προσπαθήσω να διερμηνεύσω τα αισθήματα των Αρχόντων ὀφικιαλίων της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας και των λαϊκών μελών της Ομογενείας μας. Αιτούμεθα ευγνωμόνως τας ευχάς και ευλογίας Σας για όλους ημάς και Σας ευχόμεθα έτη πολλά εν υγεία.

Η σοφή προσωπικότης Σας, η ασκητική και εργατική Παναγιότης Σας, έμπλεη από αγάπη και στοργή για τον άνθρωπο, μας εμπνέει εδώ και 30 και πλέον έτη και θα εμπνέει πιστεύω και τις επόμενες γενιές. Σε κάποιο λόγο Σας, εδώ στο Φανάρι, πριν από λίγα χρόνια, μεταξύ άλλων, είχατε αναφέρει: «… ἐν τῇ εὐλογημένῃ Πόλει τῶν Πόλεων σώζονται, χάριτι τοῦ ἀγαθοπαρόχου Θεοῦ τῆς ἀγάπης, τά τιμαλφῆ τοῦ Γένους, ἡ πίστις, τό ἦθος καί ὁ πολιτισμός τῆς Ὀρθοδοξίας». Αυτού του Ορθόδοξου χριστιανικού πολιτισμού και του ήθους φορέας και φάρος διαχρονικός είναι το Φανάρι, το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο. Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη ο Θεός είναι ζωή και η ζωή το φώς των ανθρώπων: «ἐν αὐτῷ ζωὴ ἦν, καὶ ἡ ζωὴ ἦν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων·[Ιωα.1,4]» καὶ «τὸ φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει, καὶ ἡ σκοτία αὐτὸ οὐ κατέλαβεν». [Ιωα.1, 5]. Η σκοτία, το σκότος, ουδέποτε κατέλαβε τον ιερό αποστολικό θεσμό του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου, το οποίο παραμένει φώς της Οικουμένης ανά τους αιώνας. Συνήθως σε αναδρομές μας στην ιστορία αναφερόμαστε στους χαλεπούς καιρούς του παρελθόντος, πιστεύω όμως ότι οι καιροί είναι σχεδόν πάντα χαλεποί, η δε μαρτυρική Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία, εν πίστει, σοφία και σωφροσύνη άνωθεν υπερνικά τις δυσκολίες και φωτίζει το Γένος των ανθρώπων.

«Ex oriente lux» είναι η γνωστή λατινική έκφραση και μεταφράζεται ως εξ Ανατολής το φως, κάτι που καλύπτει γενικώς όλες τις θρησκευτικές και μη παραδόσεις, οι οποίες προήλθαν εξ Ανατολών. Ο θρησκευτικός Ορθόδοξος πολιτισμός όμως της Ανατολικής Εκκλησίας εκφραζόμενος υπό της Πρωτοθρόνου Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως δικαιώνει διαχρονικώς την φράση αυτή. Άλλωστε από την Ανατολή ξεκίνησαν σχεδόν τα πάντα: H πίστη μας, οι ιεροί Ευαγγελισταί και οι Απόστολοι, η συγγραφή των Ευαγγελίων, οι Οικουμενικές Σύνοδοι, η διατύπωση του συμβόλου της Πίστεως και η διατύπωση των ιερών δογμάτων. Στην Ανατολή ξεκίνησε ο μοναχισμός, στην Ανατολή διαμορφώθηκαν οι πρώτες ιερές Ακολουθίες, η εκκλησιαστική ποίηση και η μουσική, αλλά και όλες οι θρησκευτικές τέχνες. Από εδώ ξεκίνησαν το 862 οι ιερές αποστολές των Αγίων αδελφών Κυρίλλου και Μεθοδίου όταν ο Πρίγκιπας Ραστισλάβος της Μεγάλης Μοραβίας ζήτησε από τον προκάτοχό Σας Πατριάρχη Ιερό Φώτιο να στείλουν ιεραποστόλους για να μεταδώσουν το Ευαγγέλιο στους Σλάβους υπηκόους του. Η επινόηση νέου αλφαβήτου, η μετάφρασις των ιερών κειμένων στη σλαβική γλώσσα, η προσαρμοσμένη καθιέρωση της βυζαντινής μουσικής σημειογραφίας θεωρούνται τομές στην ιστορία και πέραν αυτού καταδεικνύουν και τον σεβασμό του Πατριαρχείου στην ιδιομορφία και στον πολιτισμό του κάθε λαού. Παρήλθαν οι αιώνες και η Μεγάλη Εκκλησία με βάση τα αναφαίρετα προνόμιά της χορήγησε και συνεχίζει να χορηγεί Αυτονομία και Αυτοκεφαλία, όπου κρίνει ότι αυτό είναι αναγκαίο. Αυτό τον θρησκευτικό πολιτισμό αναγνωρίσαν και θαύμασαν και οι Οθωμανοί Αυτοκράτορες, οι οποίοι χορήγησαν τα προνόμια στο Γένος.

Το Πατριαρχείο εσεβάσθη και σέβεται τις θρησκευτικές, πολιτισμικές, πολιτιστικές και άλλες παραδόσεις των λαών, η δε ευκλεής Πατριαρχία σας ανέδειξε πολλές πτυχές αυτού του πολιτισμού του Οικουμενικού Πατριαρχείου, όπως επί παραδείγματι τον διάλογο δίχως διακρίσεις, με όλους τους ανθρώπους καλής θελήσεως ανεξαρτήτως καταγωγής, φυλής και θρησκείας. Η Μεγάλη Εκκλησία κατά την διάρκεια της Πατριαρχίας Σας, μεταξύ άλλων πραγματοποίησε, διορθοδόξους, διαχριστιανικούς και διαθρηκειακούς διαλόγους, οι οποίοι ανέδειξαν για ακόμη μια φορά τον Οικουμενικό της χαρακτήρα. Με την λογιοσύνη και την πνευματικότητα που Σας διακρίνει ταξιδεύετε ανά την επικράτεια και προβάλλετε με τον καλύτερο τρόπο τον θρησκευτικό πολιτισμό του Πατριαρχείου, επ’ αγαθώ όλης της ανθρωπότητος. Συγκαλέσατε Συνάξεις των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, συνεχίσατε με ζήλο τις Προσυνοδικές διασκέψεις και συγκαλέσατε λίαν επιτυχώς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδοξίας στην Κρήτη το 2016.

Συνεχίζετε και αγωνίζεσθε με σθένος για την επαναλειτουργία της Ιεράς Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, του κατ’ εξοχήν φορέως του πνεύματος και του πολιτισμού του Φαναρίου. Η Σχολή μας, η οποία λίαν αδίκως τελεί υπό απαγόρευση εδώ και 52 χρόνια δίδαξε θρησκευτικό ορθόδοξο πολιτισμό σε γενεές μαθητών, οι οποίοι διέλαμψαν στη συνέχεια σε όλες τις βαθμίδες του κλήρου, αλλά και ως λαϊκοί. Προ πολλών δεκαετιών ο διαπρεπής Βέλγος βυζαντινολόγος Γκρεγκουάρ σε ομιλία του στη Σχολή μας είχε πει: Η Σχολή δεν είναι μονάχα η Σχολή του Οικ. Πατριαρχείου, δεν είναι μονάχα η Σχολή όλης της Ορθοδοξίας, δεν είναι η Σχολή όλης της Χριστιανοσύνης, είναι η Σχολή της Οικουμένης. [Ορθοδοξία, τ. Γ’ 1955, σελ. 277].

Ο Παναγιώτατος Πατριάχης μας διαφλέγεται από ιερό ζἠλο και πίστη και είναι διάκονος του αληθινού πολιτισμού του Φαναρίου, ο οποίος πολιτισμός εν τη ιστορική του πορεία των τελευταίων αιώνων, αλλά και των τελευταίων δεκαετιών αποδεικνύει διαρκώς την ορθότητα μιας παλιάς εκφράσεως, που την ακούαμε συχνά εδώ στο Πατριαρχείο μας: «διά το είναι αυτό Φανάριον», ήτοι όπως είπε κάποτε η Σεπτή Κορυφή: ¨το μείζον είναι να είμεθα γνήσιοι Φαναριώται με πάθος διά το Φανάριον και δι’ ό,τι αυτό σημαίνει, ενσαρκώνει, εκφράζει και κηρύττει και διαλαλεί ό,τι υψηλόν και άγιον ..»

Πιστεύω ότι τα πρόσωπα καταξιώνουν τους θεσμούς. Τα μέχρι σήμερα όντως μεγάλα έργα Σας, άλλα και τα έργα Σας που θα ακολουθήσουν Παναγιώτατε καταδεικνύουν ότι έχετε πίστη ακλόνητη, αλλά και όραμα. Ας μου επιτραπεί να αναφερθώ σε μία προσωπική μαρτυρία: όταν πριν από δύο και πλέον έτη με δεχθήκατε στο γραφείο σας και λίγο πριν να απέλθω από την ακρόαση είπα στην Παναγιότητά Σας: «Κουράζεστε πολύ Παναγιώτατε, χοροστατείτε, λειτουργείτε, δέχεσθε τους πάντας, καθημερινώς είστε στας επάλξεις, θαυμάζουμε την αντοχή και την υπομονή Σας», τότε ευθύς κάνατε τον σταυρόν σας και μου είπατε: «Όλα γίνονται με την χάρη και την βοήθεια του Θεού». Αυτή την πίστη βλέπουμε και διακρίνουμε όλοι εμείς εδώ οι εν Φαναρίω και εν τη Πόλει και είμαι σίγουρος ότι την βλέπουν και την βιώνουν τα παλαιά τε και νέα, άξια, ικανά και φερέλπιδα μεμορφωμένα και πεπαιδευμένα στελέχη της Πατριαρχικής Σας Αυλής. Εμπνέονται από τον φίλεργο και φιλόπονο Οικουμενικό μας Μέγα Πατριάρχη Βαρθολομαίο, αλλά και από τους φαναριώτες κληρικούς όλων των βαθμίδων, του πατριαρχικού κλίματος, οι οποίοι Σας περιβάλλουν και εργάζονται μετά πάσης ζέσεως, επ’ αγαθώ του Οικουμενικού Θρόνου. Και είναι αυτοί, όπως αναφέρατε χθες, οι οποίοι θα αναλάβουν μελλοντικά τα ηνία της Μ. Εκκλησίας.