Moneyval: Πρόοδος στην Κύπρο αλλά υπάρχουν ελλείψεις

Μερική πρόοδο, αλλά και ήπιες ελλείψεις, όσον αφορά τη συμμόρφωση της Κύπρου με τα πρότυπα της Ομάδας Διεθνούς Χρηματοοικονομικής Δράσης (Financial Action Task Force – FATF) για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, διαπιστώνει η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων αξιολόγησης των μέτρων για το Ξέπλυμα και τη Χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας του Συμβουλίου της Ευρώπης (Moneyval).

Μετά και το πέρας της δεύτερης αξιολόγησης προόδου, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, οι εμπειρογνώμονες της Moneyval κατέληξαν ότι ενώ έγινε κάποια πρόοδος στην αντιμετώπιση των αδυναμιών τεχνικής συμμόρφωσης, που είχαν εντοπιστεί στην πρώτη αξιολόγηση, ωστόσο η Κύπρος δεν έχει επαναξιολογηθεί σε καμία από τις τέσσερις συστάσεις για τις οποίες βαθμολογείται με μερική συμμόρφωση.

Ειδικότερα, σημειώνεται ότι έχει γίνει κάποια πρόοδος στην βελτίωση της συμμόρφωσης με τις συστάσεις 8, 15 και 31 «αλλά κάποια κενά παραμένουν».

«Η Κύπρος ενθαρρύνεται να συνεχίσει τις προσπάθειες της για να αντιμετωπίσει τις εναπομείνασες αδυναμίες», αναφέρει η έκθεση της Moneyval.

Ως εκ τούτου, η Κύπρος βαθμολογείται με πλήρη συμμόρφωση στις 16 από τις 40 συστάσεις της FATF, συμμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό με 20 συστάσεις και συμμορφώνεται εν μέρει με τέσσερις συστάσεις. Οι τελευταίες αφορούν τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, τις ανταποκρίτριες τράπεζες, νέες τεχνολογίες και τις εξουσίες των διωκτικών και ερευνητικών αρχών. Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει σύσταση για την οποία η Κύπρος βαθμολογείται με μη συμμόρφωση.

«Οι κυπριακές Αρχές έλαβαν περαιτέρω μέτρα με στόχο την βελτίωση του επιπέδου συμμόρφωσης με τις συστάσεις της FATF σε σχέση με τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, τους παροχείς υπηρεσιών σε εικονικά νομίσματα και τις εξουσίες των ερευνητικών και διωκτικών αρχών, ωστόσο παραμένουν ακόμη μέτριες ελλείψεις, αναφέρεται.

Η δεύτερη έκθεση αξιολόγησης εξέτασε σειρά νομοθετικών, κανονιστικών και θεσμικών μέτρων που λήφθηκαν από τις κυπριακές Αρχές σε σχέση με την εκτίμηση κινδύνου και την εποπτεία του μη κερδοσκοπικού τομέα, τις εξουσίες των ερευνητικών αρχών για παρακολούθηση τηλεπικοινωνιακών συνδιαλέξεων, την εφαρμογή τεχνικών ελεγχόμενης παράδοσης σε μετρητά και διαπραγματεύσιμα μέσα στον κομιστή, καθώς και την εποπτεία των εικονικών περιουσιακών στοιχείων και των σχετικών υπηρεσιών.

«Οι αρχές έχουν κάνει μερικά βήματα όσον αφορά την αξιολόγηση του κινδύνου χρηματοδότησης της τρομοκρατίας από τον μη κερδοσκοπικό τομέα και ενίσχυσαν την εποπτεία τους, ωστόσο τα μέτρα αυτά δεν έχουν πλήρως υλοποιηθεί» αναφέρει η Moneyval.

Γίνεται ακόμη λόγος για ουσιαστική πρόοδο στην υλοποίηση καθεστώτος που διέπει τον τομέα των εικονικών περιουσιακών στοιχείων, αλλά σημειώνεται ότι, μεταξύ άλλων, δεν υπάρχει εθνικό σχέδιο δράσης στην αντιμετώπιση των κινδύνων που εντοπίζονται στον τομέα, ενώ παραμένουν κάποιες τεχνικές αδυναμίες στην υλοποίηση αποτρεπτικών μέτρων, περιλαμβανομένου του λεγόμενου «ταξιδιωτικού κανόνα».

Επίσης σημειώνεται ότι παραμένουν «μικρές ελλείψεις» που σχετίζονται με την απουσία εξουσιών για την παρακολούθηση τηλεπικοινωνιών στο πλαίσιο της διερεύνησης ξεπλύματος παράνομου χρήματος, χρηματοδότηση της τρομοκρατίας κα άλλα βασικά αδικήματα. Όπως αναφέρεται, η καταγραφή συνομιλιών καλύπτει μόνο μερικά αδικήματα που σχετίζονται με το ξέπλυμα, ιδιαίτερα φόνο ή ανθρωποκτονία, παράνομη διακίνηση και εμπορία προσώπων, διακίνηση ναρκωτικών, καθώς και αδικήματα που σχετίζονται με τη διαφθορά και την παραχάραξη χαρτονομισμάτων.

Παρόλα αυτά, το εύρος είναι περιορισμένο, καθώς δικαστικά διατάγματα, που επιτρέπουν την καταγραφή του περιεχομένου των συνομιλιών, δεν εκτείνονται στη διερεύνηση του ξεπλύματος, της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και άλλα βασικά αδικήματα, όπως σεξουαλική εκμετάλλευση, περιλαμβανομένων και παιδιών, συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, απάτη, κλοπή, διακίνηση όπλων, και αδικήματα διαφθοράς, που τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης μικρότερης από πέντε χρόνια, όπως φορολογικά εγκλήματα και άλλα.

ΥΠΟΙΚ: Ψήφο εμπιστοσύνης δίδουν οι Οίκοι Αξιολόγησης για τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας

Εξάλλου, σύμφωνα με το ΚΥΠΕ, ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, δήλωσε ότι οι Οίκοι Αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας δίνουν “Ψήφο εμπιστοσύνης για τις προοπτικές και τις μελλοντικές εξελίξεις στην κυπριακή οικονομία”. 

Ο κ. Πετρίδης είπε μεταξύ άλλων ότι όλοι οι Οίκοι Αξιολόγησης συμφωνούν ότι οι οικονομικές επιδόσεις της Κύπρου, συμπεριλαμβανομένων των δημοσίων οικονομικών κατά το 2021, αλλά και η ανθεκτικότητα που έχει δείξει το 2022 μέχρι σήμερα, “ήταν πολύ καλύτερες από ό,τι αναμενόταν και ότι οι μεσοπρόθεσμες συνθήκες συνεχίζουν να υποστηρίζουν τις προσπάθειες για τη μείωση του δημόσιου χρέους της χώρας”.

Επίσης, σημείωσε, οι Οίκοι Αξιολόγησης “καταγράφουν επίσης τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ακόμη η οικονομία, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν, ιδιαίτερα τα ΜΕΔ στον τραπεζικό τομέα και τα υψηλά επίπεδα δημόσιου και ιδιωτικού χρέους”. Πρόσθεσε ότι η ανάκαμψη μπορεί να επιτευχθεί με την ορθολογική απορρόφηση και αξιοποίηση κονδυλίων από την ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας καθώς και, μακροπρόθεσμα, με την εκμετάλλευση των αποθεμάτων φυσικού αερίου.

Ο Υπουργός Οικονομικών σημείωσε  ότι “μετά από μια σημαντική αύξηση του χρέους προς το ΑΕΠ στο 115% το 2020 που προκλήθηκε από την πανδημία, το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης συνέχισε την πτωτική του τάση, φτάνοντας στο 103% του ΑΕΠ στο τέλος του 2021”.

Σημείωσε ότι καθώς οι δημοσιονομικές επιδόσεις συνεχίζουν να βελτιώνονται μαζί με τη σταθερή αύξηση του ΑΕΠ, το χρέος της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί περίπου στο 75% του ΑΕΠ το 2025.

Ο κ. Πετρίδης ανέφερε  ότι οι καλά συντονισμένες ενέργειες του κράτους επέτρεψαν στην Κύπρο να αναβαθμιστεί σε ισχυρή καινοτόμα, σύμφωνα με τα πρόσφατα δημοσιευμένα αποτελέσματα του Ευρωπαϊκού Πίνακα Αποτελεσμάτων Καινοτομίας.