ΕΔΔΑ: Δεν παραβιάστηκε το Άρθρου 6§1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην δίκη Α. Χατζηκωστή

Καμία παραβίαση του Άρθρου 6§1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν υπήρξε ως προς το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη των αιτητών Γρηγόρη Ξενοφώντος, Αναστάση Κρασοπούλη και Έλλης Κρασοπούλη-Σκορδέλλη, οι οποίοι το 2013 είχαν καταδικαστεί από το Μόνιμο Κακουργιοδικείο Λευκωσίας για τον φόνο εκ προμελέτης του Άντη Χατζηκωστή, αναφέρει σε απόφασή του, με πλειοψηφία 6:1, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) η οποία εκδόθηκε σήμερα.

Οι αιτητές είχαν προσφύγει στο ΕΔΔΑ ισχυριζόμενοι ότι δεν έτυχαν δίκαιης δίκης όταν το 2016 το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε τις εφέσεις τους, υιοθετώντας πλήρως την πρωτόδικη απόφαση του Κακουργιοδικείου για καταδίκη τους. Η προσφυγή των αιτητών στο ΕΔΔΑ έγινε, γιατί, ως ισχυρίστηκαν, η μόνη μαρτυρία εναντίον τους προερχόταν από συνένοχο, ο οποίος δεν διώχθηκε. Περαιτέρω, ο αιτητής Γρηγόρης Ξενοφώντος ισχυρίστηκε ότι η διάρκεια εκδίκασης της υπόθεσης ήταν παρατεταμένη, παραβιάζοντας έτσι το Άρθρο 6§1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης  Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Όσον αφορά στον ισχυρισμό για παραβίαση του δικαιώματος στη δίκαιη δίκη λόγω αποδοχής μαρτυρίας που προήλθε από συνένοχο ο οποίος δεν διώχθηκε καθότι του παρασχέθηκε ασυλία (immunity), το ΕΔΔΑ υιοθέτησε πλήρως τα επιχειρήματα που προβλήθηκαν από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. Συγκεκριμένα, το ΕΔΔΑ  αποδέχτηκε τη θέση ότι το Άρθρο 6§1 δεν επιβάλλει συγκεκριμένους κανόνες αναφορικά με την αξιολόγηση της μαρτυρίας και ότι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν απαγορεύει στα εθνικά δικαστήρια να βασιστούν σε ενοχοποιητική μαρτυρία που προέρχεται από συνένοχο στο έγκλημα, έστω και αν είναι γνωστό ότι ο συνένοχος αυτός κινείται σε εγκληματικούς κύκλους.

Το ΕΔΔΑ ανέφερε ότι η απόφαση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας να μην τον διώξει και αντ’ αυτού να τον εισάξει στο πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων ασκήθηκε μέσα στο πλαίσιο της διακριτικής του ευχέρειας, και όχι ως αντάλλαγμα για τη μαρτυρία του. Παρόλο που οι αιτητές ισχυρίστηκαν ότι η Αστυνομία έδρασε με αλλότρια κίνητρα, εντούτοις, απέτυχαν από το να διευκρινίσουν ποια ήταν τα «αλλότρια κίνητρα» και ούτε έδωσαν οποιαδήποτε μαρτυρία περί ανταλλαγμάτων ή συμφωνίας μεταξύ της κατηγορούσας Αρχής και του συνενόχου. Ένεκα αυτών, το ΕΔΔΑ αποδέχτηκε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ο μάρτυρας ομολόγησε και οι οποίες καταγράφονται με λεπτομέρεια στην απόφαση του Μόνιμου Κακουργιοδικείου Λευκωσίας.

Πέραν αυτών, το ΕΔΔΑ έλαβε υπόψιν ότι η ταυτότητα του μάρτυρα και το περιεχόμενο της κατάθεσής του ήταν γνωστά, όπως και το γεγονός ότι δεν θα διωκόταν. Οι δε αιτητές κατά τη διάρκεια της δίκης αντεξέτασαν εξονυχιστικά τόσο τον συνένοχο όσο και τους αστυνομικούς, οι οποίοι ανέκριναν τον εν λόγω μάρτυρα κατά τη διάρκεια της αστυνομικής διερεύνησης. Όπως διαπιστώνεται από την απόφαση του Μόνιμου Κακουργιοδικείου Λευκωσίας, το Κακουργιοδικείο είχε πλήρη επίγνωση των εγγενών κινδύνων στην αποδοχή μαρτυρίας που προέρχεται από συνένοχο και στην απόφασή του προέβη σε εξονυχιστική ανάλυση/αξιολόγηση της μαρτυρίας του, με λεπτομερή επεξήγηση και κατέληξε ότι η μαρτυρία του ήταν γνήσια.

Όσον αφορά στη διαφορετική θέση μεταξύ Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και αιτητών για την ύπαρξη ή μη άλλης ενοχοποιητικής μαρτυρίας εναντίον των αιτητών, το ΕΔΔΑ θεωρεί ότι ο ρόλος του σε αυτό το πεδίο είναι περιορισμένος. Αποδέχθηκε, επομένως, το συμπέρασμα του Ανώτατου Δικαστηρίου και κατέληξε, όπως υποστηρίχθηκε από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας στο πλαίσιο της παρούσας ατομικής προσφυγής ότι, η καταδίκη δεν βασίστηκε μόνο στη μαρτυρία του συνενόχου.

Υπό το φως των ανωτέρω, το ΕΔΔΑ κατέληξε πως το γεγονός ότι, το Κακουργιοδικείο Λευκωσίας βασίστηκε στη μαρτυρία του συνενόχου δεν οδήγησε σε παραβίαση του δικαιώματος της δίκαιης δίκης των αιτητών.

Το ΕΔΔΑ απέρριψε επίσης τον ισχυρισμό ότι η διάρκεια εκδίκασης της υπόθεσης ήταν παρατεταμένη, αφού έλαβε υπόψη τις συνθήκες, την πολυπλοκότητα της παρούσας υπόθεσης και το μαρτυρικό υλικό, όπως και τη συμπεριφορά των αιτητών κατά τη διάρκεια της δίκης.

 Ο εθνικός δικαστής της Κύπρου κ. Γιώργος Σεργίδης εξέδωσε μειοψηφούσα γνώμη διαφωνώντας με την πλειοψηφία στο εύρημα περί μη παραβίασης του Άρθρου 6§1 λόγω της αποδοχής της μαρτυρίας του συνένοχου.

Πηγή: Νομική Υπηρεσία