Το μπλόκο του 1944 στον Βύρωνα: Εκτελέσεις και μεταφορά περίπου 600 συλληφθέντων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία

Αρχείο-Κατάστασις Κρατουμένων, Γερμανία, Εκτελεσθέντες από τους Ναζί, Μπλόκο Βύρωνα (7/8/1944), Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα | Facebook, Στρατόπεδα συγκέντρωσης

Ο Αύγουστος κουβαλά μνήμες οδύνης. Το 1922 ( με το Ιουλιανό ημερολόγιο) έγινε η Μικρασιατική καταστροφή. Το 1944 μέσα στην Γερμανική κατοχή της Ελλάδος οι Ναζί έστηναν μπλόκα σε γειτονιές της Αθήνας, εκτελούσαν εν ψυχρώ πατριώτες και συνελάμβαναν αιχμαλώτους , τους οποίους έστελναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία. Τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1974 έγινε στην Κύπρο η εισβολή της Τουρκίας, η οποία 48 χρόνια τώρα εποίκησε το βόρειο τμήμα του νησιού και διατηρεί περίπου 40 χιλ Τούρκους στρατιώτες με βαρύ οπλισμό.

Ο Βύρωνας , όπου έζησα μέχρι το 1978, αποκαλείται δικαίως “Πόλη της προσφυγιάς και της Εθνικής Αντίστασης”

Α. ΒΙΚ

Τα όσα παραίθενται πιο κάτω, εκτός από κάποιες φωτογραφίες , είναι από την σελίδα (20+) Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα | Facebook

Στις 16 Αυγούστου 1944, αναχώρησαν από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία,

μεταξύ άλλων, και οι συλληφθέντες Βυρωνιώτες του Μπλόκου του Βύρωνα (7/8/1944).

Οι 600 συλληφθέντες του Μπλόκου του Βύρωνα κατέληξαν στο Χαϊδάρι κι από κει οι περισσότεροι οδηγήθηκαν σε γερμανικά στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας. Πρόκειται για τους λεγόμενους «όμηρους», όπως έχει επικρατήσει ιστορικά να αποκαλούνται.

Μάθετε περισσότερα για εκείνη την ημέρα στο αφιέρωμα, που δημιουργήσαμε, κάνοντας κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο.

https://sway.office.com/1PDqrt4MSfncYOdN?ref=Link

Αναμνηστική φωτογράφιση Βυρωνιωτών μετά από τελετή μνήμης, συλληφθέντων κατά το Μπλόκο του Βύρωνα και αποσταλέντων σε γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης (χρονολογία άγνωστη).

Οι συλλήψεις έγιναν κατά την διάρκεια του «Μπλόκου του Βύρωνα» στις 7 Αυγούστου 1944. Οι 600 συλληφθέντες του μπλόκου κατέληξαν στο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου κι από κει οι περισσότεροι οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας στην Γερμανία.

Γράφει η φίλη Athina Kollia στην ανάρτηση αυτής της φωτογραφίας στην «Ομάδα Φίλων της Σελίδας “Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα ”» :

«Βυρωνιώτες που συνελήφθηκαν όμηροι κατά το μπλόκο της 7ης Αυγούστου του 1944 ποζάρουν (κάποιοι με τα παιδιά τους) σε τελετή μνήμης.

Στην κάτω σειρά πρώτος από αριστερά ο Ηλίας Ηλιάδης (διατηρούσε παντοπωλείο στη γωνία των οδών Χρυσοστόμου Σμύρνης και Κυδωνιών εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το ποδηλατάδικο).Δύο θέσεις πίσω του διακρίνεται ο θείος μου Πέτρος Σταμέλος και ο φίλος του Ξενοφών Ξενάκης».

Μπορεί να είναι ασπρόμαυρη εικόνα 8 άτομα και άτομα που στέκονται

Τα μέλη του «Εθνικού Συνδέσμου Ομήρων Βύρωνος» παρελαύνουν μετά από μνημόσυνο για τους εκτελεσμένους του μπλόκου του Βύρωνα (1947). Αυτή την ιστορική φωτογραφία, που ελήφθη ένα χρόνο μετά την επάνοδο των ομήρων από την Γερμανία, μας την έστειλε ο φίλος της Σελίδας μας @Δημήτρης Παπαδόπουλος, ο οποίος σημειώνει :«Στον κύκλο ο πατέρας μου, δίπλα του ο Ρωμύλος Φρονιμίδης και δίπλα σε αυτήν ο Θανάσης Φωτεινόπουλος. Πίσω από τον πατέρα μου διακρίνεται ο βιβλιοπώλης Μισκής.».

Η πορεία είναι στην οδό Κύπρου, στο ύψος της Αδαμαντίου Κοραή. Το σημείο ταυτοποιήθηκε από τον φούρνο του Ματσάγγου, στη γωνία των οδών Κύπρου και Αδαμαντίου Κοραή. Επίσης, από τις κατοικίες, δίπλα από τον φούρνο, με το χαρακτηριστικό στυλ. Να αναφερθεί ότι, υπήρχε έξω από τον φούρνο στάση των λεωφορείων με την ονομασία «Φούρνος».

Η φωτογραφία, στην πίσω πλευρά της φέρει την σφραγίδα :

«ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡΣ»

Στο σημείο που έγινε το μλπόκο επί της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης υπάρχει μαρμάρινη πλάκα με τα ονόματα των εκτελεσθέντων από του Ναζί σε συνεργασία με τα τάγματα ασφαλείας, τους Χίτες , του Γεωργίου Γρίβα-Διγενή, και τους γερμανοτσολιάδες. Θυμάμαι ότι, όταν ο Γρίβας ανέλαβε στρατιωτικός αρχηγός της ΕΟΚΑ, ο μακαρίτης ο πατέρας μου, Χαράλαμπος Βικέτος, εξέφραζε έκπληξη για την επιλογή του από τον Μακάριο και έλεγε ότι αυτός (ο Γρίβας) κάποια μέρα θα καταστέψει την Κύπρο

Οι σφαίρες από το μπλόκο άφησαν ανεξίτηλα σημάδια πάνω στα κάγκελα του Παιδικού Σταθμού Μοργκεντάου

ΦΩΤΟ: fb Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα

«Έτσι έγινε το μπλόκο του Βύρωνα. Η πένα δεν τα περιγράφει όπως πρέπει, αλλά τα καταλαβαίνουν και κλαίνε όλες οι ανθρώπινες καρδιές του κόσμου.» Μέλπω Αξιώτη

H σελίδα Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα συγκέντωσε υλικό από το Αρχείο της σχετικά με το μπλόκο του Βύρωνα και έφτιαξε μια ιστορική υπερπαραγωγή, η οποία πληροφορεί πολύπλευρα γι αυτό το τραγικό γεγονός, που συνέβη στο λαό της πόλης του Βύρωνα την 7η Αυγούστου 1944.

Διαβάστε, κάνοντας κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο :

https://sway.office.com/EROFNat78oz470VT?ref=Link

«Κατάστασις Κρατουμένων Αποσταλέντων εκ του Σ.Σ. Χαϊδαρίου εις Γερμανίαν την 16ην Αυγούστου 1944».

Η Σελίδα Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα απόκτησε ( Μάρτιος 2021) ένα πολύτιμο αρχείο. Μια κατάσταση, που αποτελείται από 21 δακτυλογραφημένες σελίδες, με τα ονόματα των 1.040 κρατουμένων, που στάλθηκαν την 16η Αυγούστου 1944, από το «Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Χαϊδαρίου» σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Γερμανία.

Οι περισσότεροι απ’ αυτούς είναι από τις συλλήψεις που έγιναν κατά την διάρκεια των γνωστών «μπλόκων», όπως αυτό που έγινε και στην πόλη μας στις 7 Αυγούστου 1944. Οι 600 συλληφθέντες του μπλόκου του Βύρωνα κατέληξαν στο Χαϊδάρι κι από κει οι περισσότεροι οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας.

Στην κατάσταση αναφέρονται τα ονόματα περίπου 180 Βυρωνιωτών. Κάποιοι από αυτούς επέστρεψαν στην Ελλάδα, κάποιοι όχι.

Έχει συσταθεί μια ομάδα έρευνας, που προσπαθεί να καταγράψει σε ποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης πήγε ο κάθε Έλληνας κρατούμενος. Στη κατάσταση θα δείτε χειρόγραφες σημειώσεις δίπλα από τα ονόματα, όπως το γράμμα «Ε», που σημαίνει «Επέστρεψε».

Εάν μεταξύ των κρατουμένων συμπατριωτών μας βρίσκεται κάποιος δικός σας άνθρωπος, σας παρακαλούμε και εάν γνωρίζεται, να αναφέρετε το γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, που κρατείτο, προκειμένου κι εμείς με την σειρά μας να ενημερώσουμε την ομάδα έρευνας.

Ο ιστορικός Δρ Ιάσων Χανδρινός, πληροφορεί ότι το τεκμήριο προέρχεται από τα αρχεία της Υπηρεσίας Αναζήτησης του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και φέρει ταξινομική ένδειξη Ic-Liste 231.

Ακολουθούν οι 21 σελίδες της κατάστασης ταξινομημένες κατ’ αλφαβητική σειρά ( αναφορά του πρώτου και του τελευταίου ονοματεπωνύμου της κάθε κατάστασης).

(ΣΗΜ: Στο νούμερο 93 αναφέρεται το όνομα “Βικέντιος Χαράλαμπος”. Πρόκειται για τον αείμηστο πατέρα μου, Χαράλαμπο Βικέτο, πρόσφυγα από τον Μπουρνόβα της Σμύρνης. Το 1922 ήρθε πρόσφυγας σε ηλικία περίπου 12 χρονών και με τους γονείς και τις αδελφές του εγκαταστάθηκε στον προσφυγικό συνοικισμό του Βύρωνα. Το 1940 πολέμησε για την Ελλάδα στο Αλβανικό μέτωπο)