Ο έσχατος εγγυητής του συστήματος

Του Ενρικ Γκονθάλεθ*

Ο Εμανουέλ Μακρόν έμεινε μόνος. Eίναι ο έσχατος εγγυητής του συστήματος. Τόσο του γαλλικού, όσο και του ευρωπαϊκού και διεθνούς συστήματος. Αφού απορρόφησε και κατέστρεψε το κόμμα της Κεντροαριστεράς (τους Σοσιαλιστές) και το κόμμα της Κεντροδεξιάς (τους Ρεπουμπλικανούς), ο Μακρόν είναι το σύστημα.

Η αντίπαλός του στον δεύτερο γύρο της 24ης Απριλίου, η Μαρίν Λεπέν, επιδιώκει μια βαθιά μεταρρύθμιση της ΕΕ με σκοπό τη μετατροπή της σε μια «κοινωνία εθνών», με πολλά έθνη και λίγη κοινωνία. Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της Αριστεράς, που αποκλείστηκε για λίγο από τον δεύτερο γύρο, θέλει κι αυτός μια άλλη ΕΕ, με περισσότερο λαϊκό και οικολογικό περιεχόμενο. Τόσο η Λεπέν όσο και ο Μελανσόν, οι δύο εναλλακτικές λύσεις στον Μακρόν, θέλουν την έξοδο της Γαλλίας από το ΝΑΤΟ.

Είναι πολύ πιθανό, αν και όχι απολύτως βέβαιο, ότι ο Μακρόν θα επανεκλεγεί. Ας προχωρήσουμε με αυτή την υπόθεση, που συνεπάγεται συνέχεια και απουσία εθνικών και διεθνών ρήξεων. Τι υπάρχει πέρα από τον Μακρόν και το κίνημά του;

Αν δεν καταφέρει να κατακτήσει την προεδρία στην τρίτη της προσπάθεια, η Λεπέν θα μπορούσε (το έχει υπαινιχθεί, αλλά δεν το πιστεύει κανείς) να παραδώσει την ηγεσία τού κόμματός της σε κάποιον άλλο. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, τα αποτελέσματα της περασμένης Κυριακής δείχνουν ότι η νέα άκρα Δεξιά, με ή χωρίς τη Λεπέν, θα κινείται στο μέλλον γύρω από κάποια ριζοσπαστικά δόγματα: τον αντιευρωπαϊκό εθνικισμό, τον αντιατλαντικό εθνικισμό, τον αυταρχισμό και τη μετωπική απόρριψη των φιλελεύθερων αρχών στις οποίες στηρίχθηκε η Γαλλία τις τελευταίες δεκαετίες.

Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν έχει υπαινιχθεί κι αυτός ότι θα αποχωρήσει από την πολιτική: είναι 70 ετών. Με ή χωρίς αυτόν, δεν νοείται μια Αριστερά που δεν θα εξαρτάται από την ηγεμονική «Ανυπότακτη Γαλλία», το κόμμα που ο Μελανσόν ανέστησε από το μηδέν. Οι ψηφοφόροι τού Μελανσόν, αυτού που έμεινε δηλαδή από την Αριστερά, απορρίπτουν το ΝΑΤΟ και την «Ευρώπη των αγορών», που θεωρούν, ίσως δικαιολογημένα, παράρτημα της Γερμανίας. Με αυτή την έννοια, η επιζώσα Αριστερά τείνει όσο και η Ακροδεξιά προς τον κυριαρχισμό.

Μια νίκη της Λεπέν στις 24 Απριλίου θα επέσπευδε τις εξελίξεις. Για άλλη μια φορά, η Γαλλία θα άλλαζε την ιστορία της Ευρώπης. Μια νίκη του Μακρόν θα διατηρούσε το στάτους κβο, θα εγκαινίαζε όμως μια πενταετία παρόμοια με τα τελευταία προεδρικά χρόνια τού στρατηγού Σαρλ ντε Γκολ. Μπορεί ο τελευταίος να κέρδισε τις εκλογές το 1965 σε ηλικία 75 ετών, αλλά στη συνέχεια δεν μιλούσε κανείς για τίποτα άλλο παρά για τη Γαλλία χωρίς τον ντε Γκολ. Η τελευταία εκείνη θητεία ήταν πολυτάραχη και ο Μάης του ’68 επέφερε πλήγμα στη νομιμότητά της.

Ο Μακρόν είναι ακόμα νέος. Αν όμως παραμείνει στο προεδρικό μέγαρο, η μεγάλη ερώτηση που θα αιωρείται θα είναι: και μετά, τι;

O Εντουάρ Φιλίπ, πρωθυπουργός του Μακρόν από το 2017 ως το 2020, εμφανίζεται ως διάδοχος και εγγυητής του συστήματος. Εκτός των τειχών, δεν διαφαίνονται άλλες εναλλακτικές λύσεις πέραν μιας ακραίας Δεξιάς και μιας ριζοσπαστικής Αριστεράς. Ούτε η μία ούτε η άλλη είναι μια συμβατική εναλλακτική λύση, αλλά μια επιλογή βαθιάς αλλαγής. Για τη Γαλλία και για τη Δύση.

* O Ενρικ Γκονθάλεθ είναι αρθρογράφος της El Pais. ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους