Εκκλησιαστική διπλωματία
Του Σταύρου Τζίμα*
Το ταξίδι του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στην Πολωνία για να συναντήσει και να παρηγορήσει πρόσφυγες από την Ουκρανία, πέρα από τη βαθιά ανθρωπιστική του πλευρά, ενέχει και θρησκευτικούς συμβολισμούς.
Η «λευκή θρησκευτική επιταγή» του στον Πούτιν να κινήσει τη φονική στρατιωτική μηχανή του εναντίον των εν Χριστώ αδελφών της Ουκρανίας, έχει σοκάρει τους ανά τον κόσμο χριστιανούς. Οι αυτοκέφαλες εκκλησίες του πλανήτη και τα ορθόδοξα πατριαρχεία, με ελάχιστες εξαιρέσεις (Σερβία, Αντιόχεια) αποδοκίμασαν την εισβολή και πάγωσαν τις σχέσεις τους με το Πατριαρχείο Μόσχας.
Η Εκκλησία της φιλορωσικής πτέρυγας των ορθοδόξων στην Ουκρανία διέκοψε τις σχέσεις της με τη Μόσχα και περισσότεροι από τριακόσιοι, έως τώρα, δεσποτάδες, κληρικοί, θεολόγοι έπαψαν να μνημονεύουν τον κ. Κύριλλο ως πνευματικό ηγέτη τους.
‘Ομως κάποια στιγμή, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ο πόλεμος θα τελειώσει και στην κατεστραμμένη Ουκρανία θα εγκαθιδρυθεί (και) μια νέα τάξη εκκλησιαστικών πραγμάτων – που βεβαίως θα φέρει τη σφραγίδα των «νικητών».
Εξάλλου, ένας από τους λόγους που έγινε η εισβολή ήταν και η ανατροπή της υφιστάμενης εκκλησιαστικής πραγματικότητας εναντίον της οποίας έπνεε μένεα η ρωσική πλευρά (Πατριαρχείο και Κρεμλίνο) και θεωρώντας ως υπαίτιο τον κ.κ. Βαρθολομαίο.
Η Ρωσική Εκκλησία μέσα από τα ερείπια του πολέμου θα βγει τραυματισμένη βαριά στα μάτια των χριστιανών της οικουμένης.
Ο μύθος της «Τρίτης Ρώμης» καταρρέει. Ηδη στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών συγκεντρώνονται υπογραφές για την αποπομπή της.
Ο πατριάρχης κ. Κύριλλος αποδείχθηκε πιστός υπηρέτης της αναθεωρητικής γεωπολιτικής του Κρεμλίνου, αντί για δυνάμει ηγέτης των περίπου 300.000.000 ορθοδόξων του πλανήτη, όπως η ρωσική πλευρά πάσχιζε να τον εμφανίζει.
Και αν στην Ουκρανία η Ρωσική Εκκλησία θα επιβάλει διά των όπλων ένα δικό του εκκλησιαστικό προτεκτοράτο, δεν θα μπορέσει να κάνει το ίδιο και σε όλο τον κόσμο. Μπορούσε, άραγε, ο Ρώσος ιεράρχης να εναντιωθεί στα αυτοκρατορικά σχέδια του Πούτιν; Δεν χρειαζόταν, από τη στιγμή που εμφορείται και ο ίδιος από μεγαλοϊδεατικά οράματα.
‘Ισως είναι η ώρα του Οικουμενικού Πατριάρχη να βγει μπροστά. Η παγκόσμια ορθοδοξία δοκιμάζεται σκληρά και έχει ανάγκη ενωτικές πρωτοβουλιές.