Όταν η Λεωφόρος Αλεξάνδρας ήταν ακόμα χωματόδρομος.

Το 1875 η σημερινή λεωφόρος της Αθήνας ήταν ένας όμορφος επαρχιακός δρόμος , στον οποίο κυκλοφορούσαν και  κότες.  Πήρε το όνομά της από τη θλιμμένη πριγκίπισσα των Αθηνών. Ήταν δημοφιλής και πέθανε μετά τη γέννηση του δεύτερου παιδιού της. Ο άλλος γιος της εξαφανίστηκε.

Tο 1876 χαράχτηκε ο δρόμος,  ο οποίος θα ένωνε την Πατησίων με τη λεωφόρο Κηφισίας, από τον μηχανικό Ιωάννη Γενίσαρλη. 

 Όμως ο δρόμος στα σχέδια, περνούσε μέσα από το ιδιωτικό κτήμα του Γ. Νικολαΐδη ο οποίος αντέδρασε στην πρόταση να διχοτομηθεί η περιουσία του. 

Η τότε κυβέρνηση, βλέποντας το αδιέξοδο ήταν έτοιμη να ακυρώσει τη δημιουργία του δρόμου, όταν την τελευταία στιγμή ο Νικολαΐδης δέχτηκε τελικά να πουλήσει το 300 στρεμμάτων κτήμα του. 

Το μεγάλο αυτό έργο ξεκίνησε και τελικά ολοκληρώθηκε το 1891, μία χρονιά όμως που συνέπεσε με τον θάνατο της πολυαγαπημένης κόρης του βασιλιά Γεωργίου Α’ και της βασίλισσας Όλγας αλλά και “αγαπημένης κόρης των Αθηνών”, όπως την αποκαλούσαν, πριγκίπισσας Αλεξάνδρας. 

Έτσι προς τιμήν της, ο δρόμος που ένωσε την λεωφόρο Κηφισίας με την Πατησίων, ονομάστηκε Αλεξάνδρας.

Η Λεωφόρος Αλεξάνδρας φιλοξενεί αρκετά γνωστά κτίρια και σημεία ενδιαφέροντος, όπως  τον Άρειο Πάγο, το κτίριο της ΓΣΕΕ, την έδρα της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής (ΓΑΔΑ), καθώς και τον σταθμό Αμπελόκηποι του Μετρό της Αθήνας.

Σημερινή εικόνα της Λεωφόρου Αλεξάνδρας

Η Λεωφόρος έχει μήκος περίπου 3 χιλιομέτρων. Επ’ αυτής  βρίσκεται από το 1922 η έδρα του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου. Το γήπεδο έχει πλέον την επίσημη ονομασία «Απόστολος Νικολαΐδης» προς τιμήν του αθλητή και παράγοντα του Συλλόγου, Απόστολου Νικολαΐδη. Η ανεπίσημη ονομασία του είναι «Λεωφόρος» ακριβώς από το γεγονός ότι βρίσκεται πάνω σε αυτή.   Το  σημείο ,  που βρίσκεται σήμερα το Μέγαρο του  Άρειου Πάγου, αποκαλείται «Αβέρωφ», επειδή προηγουμένως  βρίσκονταν φυλακές , που χτίστηκαν, με δωρεά του Γεωργίου Αβέρωφ, και για το λόγο αυτό ονομάζονταν Φυλακές Αβέρωφ. Αρχικά λειτούργησαν ως φυλακές ανηλίκων. Επίσης, η λεωφόρος γειτνιάζει με το Πεδίο του Άρεως, με το μεγάλο του πάρκο, όπου υπάρχουν οι ανδριάντες της Αθηνάς , του βασιλέως Κωνσταντίνου Α΄ και το μνημείο του Αλέξανδρου Υψηλάντη. 

Στην Λεωφόρο  Αλεξάνδρας  χτίστηκαν τη δεκαετία του ’30 μικρές πολυκατοικίες για να στεγάσουν τους ξεριζωμένους της Μικρασιατικής Καταστροφής, γι΄αυτό και πήραν το όνομα ” προσφυγικά”. Στα τέλη του 2020, υπογράφτηκε  μνημόνιο για διπλή ανάπλαση στη λεωφόρο Αλεξάνδρας και στο Βοτανικό. Μεταξύ άλλων, η συμφωνία αυτή προβλέπει ανάπλαση για τα “προσφυγικά” της λεωφόρου Αλεξάνδρας, καθώς και σύνδεσή τους -μέσα από ελεύθερους υφιστάμενους χώρους- με τον Λυκαβηττό και με το Πάρκο Ελευθερίας.

Φωτογραφία του Μάρκου Πουλίδη των “προσφυγικών” της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, μόλις είχαν χτιστεί.

*Με πληροφορίες από  dinfo.gr