Ο ευπατρίδης Σόλων Παπαχριστοδούλου από τον Αγρό

Πατέρας στο   «ΣΟΛΩΝΕΙΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΒΙΒΛΙΟΥ» και ο άνθρωπος , που  συνέβαλε στην δημιουργία του Μουσείου Σολωμού  Φραγκουλίδη

Στην αρχαία Αθήνα τον τίτλο του ευπατρίδη τον είχε ο  πολίτης, που ανήκε στην ανώτερη κοινωνική τάξη, αυτή του  αριστοκράτη. Στην  Ρωμαϊκή περίοδο σηματοδοτούσε την τάξη των πατρικίων (έναντι των πληβείων), ενώ μετέπειτα οι έννοιες αυτές αντικαταστάθηκαν και διευρύνθηκαν για να περιλάβουν  τα πνευματικά καλλιεργημένα άτομα, που έχουν ευγενικούς τρόπους για να φροντίζουν για το καλό των κοινωνικών συνόλων.

Στη σύγχρονη εποχή επικρατεί η ακόμη ευρύτερη έννοια, που διέπει τη συμμετοχή του ατόμου-ευπατρίδη της ανιδιοτελούς σημαντικής προσφοράς προς τον δημόσιο βίο του καλού πατριώτη ( ατόμου που βάζει πάνω από όλα το συμφέρον της πατρίδας), δίνοντας πρωτογενές και σημαντικό καλό παράδειγμα σε όλους τους σύγχρονους και μεταγενέστερους συνανθρώπους του. Με άλλα λόγια  η σημερινή έννοια  διακρίνει και εξαίρει το ξεχωριστό και πρωτοπόρο έργο του ατόμου, το οποίο προσφέρει  για την κοινωνική ευημερία και  την ανάπτυξη σε σημαντικούς τομείς, όπως στη διοίκηση, στη  διανόηση, στην τέχνη κ.α. Και βέβαια, να συνδυάζουν την ευγένεια του χαρακτήρα  με την πνευματική καλλιέργεια.

Ο κ. Σόλων Παπαχριστοδούλου, στον οποίο αφιερώνονται οι πιο κάτω γραμμές,  δεν έχει αριστοκρατική καταγωγή, ούτε είναι από «τζάκι». Αντίθετα, είναι άνθρωπος αυτοδημιούργητος , επιτυχημένος στον τομέα του και πρότυπο οικογενειάρχη. Ωστόσο, διακρίνεται για τις γνώσεις του σε σχέση με τα βιβλία και άλλα θέματα (πολιτική,  θεολογία, διανόηση) και κυρίως για την σεμνότητα και την ανεπιτήδευτη ευγένεια, που εκπέμπει προς όλους αδιακρίτως. Αυτά τα στοιχεία του χαρακτήρα του τον καθιστούν ευπατρίδη υπό την ευρεία έννοια. 

Ο 86χρονος, αλλά αειθαλής,  κ. Σόλων από τον Αγρό,   αποτελεί τον ιδρυτή και την ψυχή για το  «ΣΟΛΩΝΕΙΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΒΙΒΛΙΟΥ- SOLONEION BOOK CENTRE» ( Βυζαντίου 24 Στρόβολος, Λευκωσία).

Ο πατέρας του παπα-Χριστόδουλος ήταν ιερέας στον Αγρό και την περίοδο του αγώνα του 1955-59  έκρυβε στο σπίτι ομάδες του Γρηγόρη Αυξεντίου και του Στυλιανού Λένα. Ο Λένας έμεινε 5-6 μήνες στο σπίτι τους, όπως και ο Αυξεντίου.

Παρά τις αντιξοότητες της εποχής ο Σόλων Παπαχριστοδούλου κατάφερε να σπουδάσει στην Αθήνα. Με την επιστροφή του στην Κύπρο δίδαξε  για ένα χρόνο  εμπορικά στην Ανωτέρα Σχολή Αγρού και στην συνέχεια έδωσε  εξετάσεις και διορίστηκε  λογιστής στο Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας. Έμεινε στην θέση αυτή για ένδεκα χρόνια και παραιτήθηκε το 1970, όταν  ένας οικογενειακός του φίλος, που είχε ξενοδοχεία στην Αμμόχωστο, του  πρότεινε να συνεργαστούν στον οίκο Λόρδος και Φλωρεντιάδης.

Το  φθινόπωρο του 1973  ο Σόλων Παπαχριστοδούλου επέστρεψε στην Λευκωσία  και ανέλαβε  το βιβλιοπωλείο του Χριστόδουλου Παπαδόπουλου στο Bridgehouse.

 Το 1996 το βιβλιοπωλείο  μετακομίσαμε στην οδό Βυζαντίου, στο Στρόβολο , και μετονομάστηκε σε «ΣΟΛΩΝΕΙΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΒΙΒΛΙΟΥ- SOLONEION BOOK CENTRE» . Στενοί συνεργάτες του κ. Σόλωνα, η σύζυγός του Ανδρούλλα , οι θυγατέρες του , Χριστιάνα και Μαρίνα , και ο γαμπρός του Άκης Χρίστου.  

Το ζεύγος Σόλωνα και Ανδρούλλας Παπαχριστοδούλου με τον αρχιτέκτονα Χάρη Φεραίο

Οι δύο θυγατέρες του Σόλωνα Παπαχριστοδούλου, Χριστιάνα (α) και Μαρίνα (δ)

Το  «ΣΟΛΩΝΕΙΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΒΙΒΛΙΟΥ» έχει καθιερωθεί , κατά γενική εκτίμηση,  ως ένα από τα καλύτερα και πιο ενημερωμένα βιβλιοπωλεία της Κύπρου. Επίσης, οργανώνει παρουσιάσεις βιβλίων Κυπρίων και Ελλήνων συγγραφέων, με τους οποίους το κοινό έχει την ευκαιρία να συζητήσει.

Στα ράφια του το «ΣΟΛΩΝΕΙΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΒΙΒΛΙΟΥ» διαθέτει πλούσια συλλογή ποιοτικών βιβλίων ποικίλης θεματολογίας για όλες τις ηλικίες, ενώ το καλά ενημερωμένο και ευγενικό προσωπικό του είναι πάντα πρόθυμο να προμηθεύσει στους ενδιαφερόμενους σε σύντομο χρόνο το βιβλίο που ζητούν,  σε περίπτωση που αυτό έχει εξαντληθεί. Στους άνετα δαιμορφωμένους χώρους του βιβλιοπωλείου ο επισκέπτης μπορεί να δει με άνεση τα βιβλία του ενδιαφέροντος του, πριν κάνει την αγορά. Επίσης,  μπορεί να βρει γραφική ύλη, είδη εικαστικών τεχνών και ωραία δώρα. 

Δύο όψεις από το εσωτερικό του βιβλιοπωλείου

Ιδιαίτερα ευεργετική ήταν η διαδικτυακή δράση, που ανέπτυξε   το  «ΣΟΛΩΝΕΙΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΒΙΒΛΙΟΥ» πέρσι κατά την περίοδο του εγκλεισμού, λόγω της πανδημίας , με τίτλο «Διαβάζουμε για την ελπίδα».

Η συναναστροφή και η συζήτηση με τον κ. Σόλωνα Παπαχριστοδούλου είναι πάντα πολύτιμη ( ΦΩΤΟ: Χριστιάνα Χρίστου)

Μουσείο Φραγκουλίδη

Ο Σόλων Παπαχριστοδούλου υπήρξε και η κινητήριος μοχλός  για την δημιουργία στον Αγρό το 2004 του Μουσείου Σολωμού  Φραγκουλίδη(1902- 1981), ο οποίος ήταν ένας   από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της πρώτης γενιάς των Κυπρίων καλλιτεχνών και επίσης  από τους πρωτοπόρους ζωγράφους και αγιογράφους της Κύπρου.

Ο Φραγκουλίδης, κατά τη διάρκεια της διαμονής του στον Αγρό  από το 1932 μέχρι το 1934 ανέπτυξε σχέσεις με τους κατοίκους του. Στην  αυτοβιογραφία του έγραψε : «Όσον αφορά τη ζωγραφική, αυτή η διετία που δαπάνησα μένοντας στον Αγρό ήταν από τις ευτυχέστερες της ζωής μου. Αισθανόμουν να είμαι αγαπητός …».

Το έργο του στο χωριό είναι μοναδικής καλλιτεχνικής και θρησκευτικής αξίας. Συγκεκριμένα, ανέλαβε την αγιογράφηση των φορητών εικόνων της εκκλησίας της Παναγίας.

Ο Σ. Παπαχριστοδούλου κληροδότησε την εναπομείνασα περιουσία του από μελέτες, προσχέδια, σχέδια ημιτελή ή ολοκληρωμένα, υλικά και σύνεργα τέχνης και το πλούσιο αρχείο του. Σε συνεργασία με τον Σύλλογο Αγροτών και Φίλων Αγρού- ΣΑΦΑ, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, αλλά και ολόκληρης της κοινότητας οργάνωσαν το Μουσείο. Το χώρο,  όπου  στεγάζεται  το Μουσείο παραχώρησε η εκκλησία της Παναγίας της Ελεούσας.

A. BIK