Μέσα στο μυαλό του Νίκου Χριστοδουλίδη
Ο υπουργός Εξωτερικών δέχεται πιέσεις να ξεκαθαρίσει τη θέση του για το αν θα είναι υποψήφιος για την προεδρία το 2023 ή όχι
Της Μαρίνας Οικονομίδου*
Όταν τον περασμένο μήνα, ο Νίκος Αναστασιάδης διαβεβαίωνε σε συνέντευξή του στο OMEGA πως δεν θα επαναδιεκδικήσει την προεδρία, στα συναγερμικά πηγαδάκια σιγοψιθύριζαν πως ο προεκλογικός ξεκινά επίσημα την επόμενη μέρα. Δεν ήταν μόνο η αναφορά της μη επαναδιεκδίκησης που έλυνε τα χέρια των δελφίνων να ξεκινήσουν προεκλογικό, αλλά και η ουρά του ποιος «νομιμοποιείται» τελικά να διεκδικήσει.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου έχει ενεργοποιήσει όλα τα πρωτοκλασάτα στελέχη για να στηρίξουν την υποψηφιότητά του έναντι του Νίκου Χριστοδουλίδη, προκαλώντας στον τελευταίο πιέσεις.
«Όταν ο πρόεδρος του κόμματος επιδείξει ενδιαφέρον, έχει και τον πρώτο λόγο και εάν κάποιος ενδιαφέρεται ας έρθει εσωκομματικά να τον αμφισβητήσει», έλεγε χαρακτηριστικά ο Νίκος Αναστασιάδης σε εκείνη τη συνέντευξη. Υπενθύμιζε όμως ότι στις προεδρικές εκλογές του 2008, όταν ο ίδιος δεν επιθυμούσε να κατέλθει ως υποψήφιος, ο Δημοκρατικός Συναγερμός προχώρησε με τον Ιωάννη Κασουλίδη. Ήταν ένα διπλό μήνυμα με αποδέκτες και τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, αλλά και τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη. Στον τελευταίο διαμήνυε πως τον πρώτο λόγο θα τον έχει ο πρόεδρος του κόμματος και συνεπώς οι όποιες κινήσεις του δεν θα πρέπει να έρχονται σε αντιπαράθεση με εκείνον. Στον Αβέρωφ Νεοφύτου υπενθύμιζε πως όταν εκείνος το 2008, αντιλήφθηκε πως δεν μπορούσε –βάσει χαμηλής δημοτικότητας– να διεκδικήσει την προεδρία, έριξε στον αγώνα τον δημοφιλή τότε Γιαννάκη Κασουλίδη.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, γνωστός για τις δεύτερες αναγνώσεις που τείνει να κάνει, έλαβε υπόψη και τις δύο παραινέσεις ένθεν και ένθεν. Προτίμησε ωστόσο –και λογικώς– να προβάλει εκείνο που τον συνέφερε. Το σημείο δηλαδή πως τον πρώτο λόγο σε όλο αυτό έχει ο ίδιος. Τον βοήθησε σε αυτό άλλωστε και η χρονική συγκυρία του αδειάσματος που δέχτηκε ο Νίκος Χριστοδουλίδης από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας για το σχήμα λόγου, για να δέσει το γλυκό. Και δεν έμεινε εκεί. Έκτισε γύρω του μία στρατιά από συμμαχίες για να στείλει το μήνυμα πως η υποψηφιότητά του δεν είναι κάτι που εκβιάζει ο ίδιος, αλλά κάτι που επικροτούν τα πρωτοκλασάτα στελέχη του ΔΗΣΥ.
Εν χορώ σύμμαχοι
Πέραν του ότι την επομένη, δημοσιεύματα παρουσίαζαν την πρώτη εκδοχή χωρίς την ουρά, ότι δηλαδή ο Νίκος Αναστασιάδης έδωσε το δακτυλίδι στον Αβέρωφ Νεοφύτου, τη μεγαλύτερη αίσθηση έκαναν οι δηλώσεις που ακολούθησαν από τα συναγερμικά στελέχη. Πρώτος ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου, ο οποίος κατά τη διάρκεια του προεκλογικού είχε έρθει πολύ κοντά στον Νίκο Χριστοδουλίδη, ενόσω ο μηχανισμός του κόμματος προωθούσε έναντι του ιδίου τον αναπληρωτή πρόεδρο του ΔΗΣΥ Χάρη Γεωργιάδη, σημείωσε μέσω δήλωσης πως ο πρόεδρος της Δημοκρατίας έδωσε εν πολλοίς το δακτυλίδι στον πρόεδρο του ΔΗΣΥ. «Και δεν πρόκειται», συνέχισε με νόημα, «πρόωρες κινήσεις και ενέργειες από οποιονδήποτε, είτε να προκαταλάβουν είτε να επηρεάσουν τις συλλογικές, κομματικές αποφάσεις» ικανοποιώντας τον πέμπτο όροφο της Πινδάρου.
Ακολούθησε η αναφορά του Ιωάννη Κασουλίδη, ο οποίος ήταν το πρόσωπο που έδειξε τον Νίκο Χριστοδουλίδη ως καταλληλότερο υπουργό Εξωτερικών, ότι ο ίδιος δεν θα σκεφτόταν να διεκδικήσει το 2008 αν δεν είχε το πράσινο φως από τον Νίκο Αναστασιάδη. Ο για πολλούς ορκισμένος εχθρός του Αβέρωφ Νεοφύτου Νίκος Τορναρίτης έδειχνε τον Αβέρωφ Νεοφύτου και βεβαίως παρόμοιες δηλώσεις Κωνσταντίνου Πετρίδη και Αννίτας Δημητρίου ότι ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ δεν έχει μόνο τον πρώτο λόγο, αλλά κυρίως μπορεί να κυβερνήσει. Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης έκανε ακόμα ένα πιο τολμηρό βήμα και έλεγε πως αν ο Αβέρωφ Νεοφύτου δεν είναι, θα έχει και ο ίδιος λόγο για το ποιος θα είναι τελικά ο υποψήφιος. Τον χορό επικρότησης μιας υποψηφιότητας Αβέρωφ ολοκλήρωσε με την τοποθέτησή του και ο Χάρης Γεωργιάδης.
Οι διαφορετικές ατζέντες
Δηλώσεις μεθοδευμένες και πανομοιότυπες που εγείρουν ερωτήματα σε πολλούς κατά πόσο τους ζητήθηκε να τις κάνουν από την Πινδάρου ή αν οι ίδιοι ένιωθαν τόσο έντονα την ανάγκη. Λίγο πολύ ισχύουν και τα δύο. Όπως αναφέρουν πολιτικοί κύκλοι, ο Αβέρωφ Νεοφύτου φέρεται να βρισκόταν σε συνεννόηση για το πώς θα κινηθούν τα πλείστα στελέχη. Με αυτό τον τρόπο στο σενάριο ήττας του το 2023, κανένας δεν θα μπορεί να του επιρρίψει ευθύνη ότι εξαιτίας των προσωπικών φιλοδοξιών, η παράταξη έχασε. Παράλληλα στέλνει το μήνυμα πως ο μηχανισμός βρίσκεται πλήρως συμπαραταγμένος μαζί του, έστω κι αν οι δημοσκοπήσεις δείχνουν άλλα. Δική του έμπνευση ήταν και η δήλωση Δημητρίου την επόμενη μέρα. Όμως δεν ήταν μόνο αυτό. Στον ΔΗΣΥ, αλλά και στην κυβέρνηση υπάρχουν στελέχη που δεν βλέπουν θετικά την υποψηφιότητα Νίκου Χριστοδουλίδη. Τον θεωρούν υπαίτιο για την τροπή που πήρε το Κυπριακό, αλλά και γιατί, όπως λένε, συμπεριφέρεται ως διπλωμάτης και όχι ως πολιτικός, κρατώντας όλες τις τάσεις ευχαριστημένες. Υπάρχει ωστόσο και μία δεύτερη ανάγνωση. Ένα σενάριο υποψηφιότητας Χριστοδουλίδη οδηγεί σε ανακατατάξεις όλη την κυβερνώσα παράταξη. Ιδιαίτερα αν ο ίδιος κερδίσει τις προεδρικές εκλογές. Άλλα θα είναι τα πρόσωπα που θα παίζουν πρώτο βιολί, είτε στην κυβέρνηση, είτε στο κόμμα και αυτό είναι κάτι που δεν αρέσει στα στελέχη που έχουν αυτή τη στιγμή πρωταγωνιστικό ρόλο. Ιδιαίτερα εκείνους που προέρχονται από τον μηχανισμό και έχουν αναρριχηθεί αργά και σταθερά, θεωρούν πως το συμφέρον τους είναι να συμπαραταχθούν με τον συναγερμικό πρόεδρο.
Στο πλαίσιο του πρωταγωνιστικού ρόλου που έχει ο αρχηγός του κόμματος στην εκλογική διαδικασία, έδωσε έμφαση και ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, κατά τη διάρκεια του εκλογικού συνεδρίου. «Κάθε αρχηγός μας, μετά τον αείμνηστο Γλαύκο: Γιαννάκης Μάτσης, Νίκος Αναστασιάδης, έφερε τον Δημοκρατικό Συναγερμό στην κορυφή. Αφήνοντας πίσω πάθη και μίση, ενώνοντας τον λαό μας και προχωρώντας τη χώρα μας μπροστά για το κοινό καλό» ανέφερε χαρακτηριστικά, θέλοντας να στείλει το μήνυμα πως ο ίδιος όπως και οι υπόλοιποι αρχηγοί του κόμματος ξέρουν να κάνουν αλλά κυρίως να κερδίζουν εκλογές.
Τα σενάρια που βρίσκονται ενώπιόν του τους επόμενους μήνες
Αν όμως η υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές είναι θέμα που αφορά τον εκάστοτε πολιτικό αρχηγό, πώς ο Νίκος Χριστοδουλίδης μπήκε εξαρχής στο κάδρο; Οι τελευταίες εκλογικές μάχες κατέδειξαν πως η δύναμη που είχαν άλλοτε τα κόμματα καταρρέει, ενώ βάσει δημοσκοπήσεων ευνοείται μία ανεξάρτητη υποψηφιότητα. Το νόημα το έχουν πιάσει όλοι σχεδόν οι πολιτικοί αρχηγοί της αντιπολίτευσης, ενώ στο πλαίσιο μιας υποψηφιότητας που δεν έρχεται από τον σκληρό πυρήνα του κόμματος, μπαίνει στο κάδρο η υποψηφιότητα Νίκου Χριστοδουλίδη. Αυτή η υποψηφιότητα μπήκε στο κάδρο άλλωστε πολύ νωρίς. Από τη νύχτα της νίκης του Νίκου Αναστασιάδη το 2018, όταν κάποιοι συναγερμικοί τον έδειχναν ως τον επόμενο πρόεδρο και κυρίως, όταν οι δημοσκοπήσεις τον έδειχναν να κινείται πολύ ψηλά σε ποσοστά δημοτικότητας. Πολύ υψηλότερα από άλλους κομματικοποιημένους υπουργούς και πολύ κοντά, στον επίσης εκτός κομματικών δεσμών, πρώην υπουργό Υγείας, Κωνσταντίνο Ιωάννου. Αυτό έδωσε και στον ίδιο αλλά και στον περίγυρό του την πεποίθηση πως μπορεί να διεκδικήσει το ανώτατο αξίωμα.
Το ερώτημα βεβαίως είναι ποιοι βρίσκονται στο πλευρό του υπουργού Εξωτερικών. Γιατί ο Αβέρωφ Νεοφύτου μέχρι τώρα έχει δείξει τα δικά του πιόνια στη σκακιέρα και ο Νίκος Χριστοδουλίδης όχι. Ο ίδιος φαίνεται να έχει πολύ καλή σχέση με μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, οι οποίοι μιλούν στο παρασκήνιο θετικά για μία τέτοια υποψηφιότητα. Μάλιστα, μπροστά στο δίλημμα Αβέρωφ Νεοφύτου ή Αχιλλέας Δημητριάδης, ΔΗΚΟϊκά στελέχη έχουν προτάξει την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη. Υπάρχουν βεβαίως και μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΔΗΣΥ, αλλά και του Υπουργικού Συμβουλίου που βλέπουν ιδιαίτερα θετικά την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη. Δεν φαίνονται επί του παρόντος έτοιμοι να βρεθούν απέναντι από τον συναγερμικό πρόεδρο. Ο υπουργός Εξωτερικών έχει ήδη οργώσει όλη την Κύπρο, βλέποντας κόσμο και σε συλλόγους της Δεξιάς αλλά και σε σπίτια. Αυτή βασικά θεωρείται η κύρια δύναμή του, να σηκώσει στην ουσία το 30% που βρίσκεται επί του παρόντος εκτός κάλπης. Ένα αναμφίβολα φιλόδοξο στοίχημα. Οι κινήσεις του είναι εις γνώσιν του συναγερμικού προέδρου, ο οποίος και εκείνος με τη σειρά του ακολουθεί το ίδιο βεβαρημένο πρόγραμμα. Θετικά βλέπουν μία τέτοια υποψηφιότητα και δεξιότεροι κύκλοι. Δεν πέρασαν απαρατήρητες οι φωτογραφίες του συναπαντήματος Χριστοδουλίδη-Θεμιστοκλέους άλλωστε, ενώ θετικά βλέπουν την υποψηφιότητά του και στη Δημοκρατική Παράταξη. Μέχρι στιγμής πάντως, ο υπουργός Εξωτερικών, πέραν κάποιων αναρτήσεων από πρόσωπα, ότι δηλαδή είναι ικανός, δεν ανοίγει τα χαρτιά του για το ποιοι είναι έτοιμοι να τον στηρίξουν. Το ερώτημα που εγείρεται είναι τι προτίθεται να κάνει. Στον ΔΗΣΥ προσπαθούν πάντως να πιέσουν για μία απάντησή του. Είτε να ξεκαθαρίσει το σκηνικό, ότι ενδιαφέρεται ή να το κλείσει συνοπτικά. Όσοι παρακολουθούν ωστόσο τα τεκταινόμενα, αλλά και τις αναρτήσεις του οικογενειακού του περίγυρου αντιλαμβάνονται πως τα περί υποψηφιότητάς του δεν είναι ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Μπροστά του υπάρχουν τέσσερα σενάρια:
1) Να είναι ο υποψήφιος που θα στηρίξει ο ΔΗΣΥ, στο ενδεχόμενο που ο Αβέρωφ Νεοφύτου μετρήσει τα κουκιά και δει πως ο υπουργός Εξωτερικών έχει ίσως καλύτερες πιθανότητες. Μία επανάληψη στην ουσία του σεναρίου με τον Ιωάννη Κασουλίδη. Κάτι τέτοιο, με δεδομένη και την επί του παρόντος κόντρα των δύο, θεωρείται αμφίβολο.
2) Να διεκδικήσει στα συλλογικά σώματα απέναντι από τον Αβέρωφ Νεοφύτου.
3) Να διεκδικήσει ως ανεξάρτητος υποψήφιος προλαβαίνοντας τις όποιες αποφάσεις του Δημοκρατικού Συναγερμού. Για κάτι τέτοιο θα πρέπει να έχει ήδη ένα στημένο επιτελείο αλλά και μία σειρά πολιτικών προσώπων που θα τον στηρίξουν ανοικτά.
4) Να μείνει εκτός της εκλογικής μάχης του 2023, προετοιμάζοντας την υποψηφιότητά του για το 2028.
Με χαρτιά κλειστά
Ο ίδιος πάντως έχει δείξει όλο αυτό το διάστημα πως ξέρει πότε να μη μιλάει και επιλέγει επί του παρόντος να κρατήσει τα χαρτιά του κλειστά. Από το περιβάλλον του σημειώνουν πως αυτή τη στιγμή επικεντρώνεται στη δουλειά του και ίσως να αναμένει μία νέα εξέλιξη που θα ενισχύσει και τη θέση του στη σκακιέρα ως υποψήφιος αλλά και την απόκτηση νέων συμμάχων. Ίσως ρόλο για τις επόμενες δηλώσεις του να παίξει και η στάση που θα τηρήσει ο Νίκος Αναστασιάδης, μπροστά στην κόντρα των δύο, που πλέον δεν κρύβεται.
ΠΗΓΗ: “Καθημερινή” Κύπρου