Υπουργικό σήμερα στην Άγκυρα
Συνέρχεται σήμερα στην Άγκυρα το Υπουργικό Συμβούλιο υπό την προεδρία του Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με την αγγλόφωνη έκδοση της εφημερίδας «Sabah», στην ατζέντα του Υπουργικού Συμβουλίου είναι «εθνικά και διεθνή θέματα».
Ωστόσο, τη συζήτηση αναμένεται να μονοπωλήσει η αγορά των ρωσικών S-400 και οι «κλυδωνισμοί» που έχουν προκληθεί στο διεθνές πολιτικό τοπίο. Το τελευταίο διάστημα, οι σχέσεις ΗΠΑ και Ουάσινγκτον βρίσκονται στο… ναδίρ, με αξιωματούχους των δύο πλευρών να ανταλλάσσουν απειλές και προειδοποιήσεις.
Η κυβέρνηση Τραμπ, έχει καταστήσει σαφές πως η Τουρκία θα βρεθεί αντιμέτωπη με κυρώσεις, εάν προχωρήσει στην αγορά των ρωσικών αντιπυραυλικών συστημάτων. Ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος και οι υπουργοί της κυβέρνησής του διαμηνύουν σχεδόν καθημερινά πως η αγορά των S-400 «έχει πλέον κλείσει και δεν μπορεί να αναστραφεί».
Όπως γράφει η «Sabah», ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ αναμένεται να ενημερώσει στους υπόλοιπους υπουργούς για το γράμμα, που έλαβε προ ημερών από τον υπηρεσιακό υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, Πάτρικ Σάναχαν.
Πληροφορίες διεθνών ΜΜΕ αναφέρουν ότι ο Σάναχαν, μέσω της επιστολής, διεμήνυσε πως σε περίπτωση που προχωρήσει η αγορά των S-400 τότε οι ΗΠΑ δεν θα επιτρέψουν την παράδοση των μαχητικών αεροσκαφών F-35, που έχει παραγγείλει η χώρα. Συμπλήρωσε δε, πως το Πεντάγωνο σκοπεύει να τερματίσει την εκπαίδευση των Τούρκων χειριστών την 31η Ιουλίου, εάν η Τουρκία δεν αλλάξει τη στάση της.
Όπως έγινε γνωστό από αμερικανικής πλευράς, οι δύο υπουργοί αναμένεται να έχουν σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία.
*Για το θέμα των S-400 γράφει ο Ντάνιελ Μπέλουτ σε άρθρο , που δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της η Deutsche Welle:
Η Τουρκία επιδιώκει με κάθε τίμημα την αγορά του ρωσικού συστήματος πυραυλικής άμυνας S-400. Οι ΗΠΑ αντιδρούν και θέτουν τελεσίγραφο στην Άγκυρα επί ποινή κυρώσεων. Τι κρύβεται πίσω από την τουρκική εμμονή;
Οι προειδοποιήσεις του αμερικανού προέδρου είναι σαφείς. Η Τουρκία θα πρέπει να σταματήσει το ντιλ για τους ρωσικούς πυραύλους και αντ΄αυτού να αγοράσει το αμερικανό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας Patriot. Παράλληλα και ο αμερικανός υπηρεσιακός υπουργός Άμυνας Πάτρικ Σάναχαν ενημέρωσε τον τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ ότι οι ΗΠΑ δρομολογούν τον αποκλεισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα των μαχητικών F-35 από τα τέλη Ιουλίου. Ωστόσο δεν φαίνεται να ιδρώνει το αυτί της Τουρκίας.
«Η Άγκυρα έχει συμφωνήσει με τη Μόσχα και δεν πρόκειται να κάνει πισωγύρισμα», επανέλαβε ο πρόεδρος Ερντογάν στο τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Ανατολή. Την ίδια αποφασιστικότητα δείχνει και ο τούρκος υπουργός Άμυνας. Τμήματα του συστήματος αναμένεται να παραληφθούν τον Ιούνιο, το αργότερο Ιούλιο, και μέχρι το φθινόπωρο θα είναι λειτουργικό.
Κατανόηση για τις τουρκικές θέσεις
Η αμερικανική διοίκηση φρόντισε να ασκήσει τεράστιες πιέσεις στην Τουρκία. Ακόμη και τελεσίγραφο φαίνεται να απέστειλε μέσω του CNBC ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο. Θα νόμιζε κανείς ότι με όλο αυτό τη σκηνικό πιέσεων η τουρκική κυβέρνηση θα έκανε πίσω με το επιχείρημα ότι η χώρα βρίσκεται σε οικονομική και δημοσιονομική κρίση. Από τον περασμένο Αύγουστο μπορούσε κανείς να δει τις επιπτώσεις από την επιβολή αμερικανικών τιμωρητικών δασμών στον τουρκικό χάλυβα και αλουμίνιο, όταν τουρκικό δικαστήριο απέρριψε καταρχήν την απελευθέρωση του αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον. Οικονομικοί αναλυτές θεωρούν ότι αυτές οι αμερικανικές κυρώσεις συνέβαλαν στην όξυνση της οικονομικής κρίσης. Ο Ούλριχ Κιν από το Ινστιτούτο Ερευνών Ειρήνης και Πολιτικής Ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου δείχνει ωστόσο κατανόηση στην σκληρή στάση της τουρκικής κυβέρνησης.
«Υπάρχουν πολλά συμφέροντα που παίζουν ρόλο στην απόφαση για τους S-400, θα πρέπει να το εκλαμβάνουμε και ως μια κίνηση στη διπλωματική σκακιέρα» υποστηρίζει. «Καταρχήν η Ουάσιγκτον νευρίασε την Άγκυρα μην εκδίδοντας τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, στη συνέχεια οι ΗΠΑ συμμάχησαν στη Συρία και στο Ιράκ με κούρδους εθνοφύλακες, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία τους είχε ανακηρύξει σε τρομοκράτες. Τώρα είναι η σειρά της Ουάσιγκτον να πάρει εκδίκηση και να στείλει το μήνυμα ότι παρά το ότι η Τουρκία είναι γεωπολιτικά ισχυρή χώρα – γέφυρα, είναι σε θέση να διαφυλάξει και τα δικά της συμφέροντα. Ο γερμανός εμπειρογνώμων θεωρεί ότι το ντίλ με τους Ρώσους έχει και με στρατιωτικούς όρους νόημα. «Το σύστημα θα εγκατασταθεί εκεί όπου η κατάσταση ασφάλειας είναι επικίνδυνη και επικρατεί ανασφάλεια, στα νότια σύνορα της Τουρκίας», υπογραμμίζει.
Το δίλημμα της Τουρκίας
«Βέβαια κανένα από τα κράτη της περιοχής δεν αναμένεται να επιτεθεί κατά μια άλλης χώρας. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι και το ότι η Τουρκία δια των πυραύλων S-400 αποκτά πρόσβαση στην στρατιωτική τεχνολογία, εκπαιδεύει το προσωπικό της, αποκτά άδειες και δεν αποκλείεται κάποτε να είναι σε θέση να κατασκευάσει το δικό της σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας. Τα επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς είναι και οικονομικής υφής. Όπως είπε πρόσφατα ο πρόεδρος Ερντογάν η Τουρκία θα αγοράσει Patriot, όταν εξασφαλιστούν από τις ΗΠΑ οι ίδιοι θετικοί όροι παράδοσης, όπως από τη Ρωσία. Το ρωσικό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας είναι επίσης πιο οικονομικό από ότι το αμερικανικό, ενώ το ρωσικό είναι πιο σύγχρονο και άκρως αποτελεσματικό. Βέβαια, υπάρχουν κι άλλες παράμετροι στη διένεξη.
Οι ΗΠΑ και τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ έχουν μεγάλους ενδοιασμούς στον τομέα ασφάλειας σε σχέση με την αγορά από τη Ρωσία.
Πρώτον, η ρωσική στρατιωτική τεχνολογία είναι ασύμβατη με τα νατοϊκά συστήματα, και δεύτερον, υπάρχει ο φόβος η Ρωσία μέσω της τεχνικής ραντάρ των S-400 θα έχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε μυστικές πληροφορίες σε σχέση με τα λεγόμενα αόρατα μαχητικά αεροσκάφη F-35. Έτσι η Τουρκία βρίσκεται σε μεγάλο δίλημμα. Εάν υποχωρήσει και παρακάμψει τους τιμωρητικούς δασμούς, θα εξοργίσει τη ρωσική ηγεσία, οποία ενδέχεται να επιβάλει οικονομικές κρυώσεις, όπως έχει ήδη γίνει το 2015, όταν ρωσικό μαχητικό κατερρίφθη στον τουρκικό εναέριο χώρο. Τελικά, όποια απόφαση κι αν πάρει ο Ερντογάν, θα εξοργίσει μια από τις δύο υπερδυνάμεις.
