Γιατί ο Ερντογάν απέλυσε τον κεντρικό τραπεζίτη

H απόφαση-σοκ της απόλυσης του κεντρικού τραπεζίτη της Τουρκίας από τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν λόγω της  απέχθειας του στην ορθόδοξη νομισματική πολιτική, ώθησε τη χώρα στο χείλος μιας νέας νομισματικής κρίσης.

Η απόφαση εξέπληξε ακόμα και τον ίδιο τον Νατζί  Άγμπαλ ο οποίος, σύμφωνα με πηγές του Reuters, εργαζόταν σκληρά, έως αργά, στα γραφεία της κεντρικής τράπεζα λίγες ώρες πριν απολυθεί, την Παρασκευή 19 Μαρτίου.

Ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης και της κεντρικής τράπεζας δήλωσαν ότι η ταχεία άνοδος και πτώση του Αγμπαλ αντανακλά στο όραμα του Ερντογάν για την οικονομία και την απειλή που αποτελούσε για τον γαμπρό του προέδρου και πρώην υπουργό Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ.

Ωστόσο, τρεις από τις πηγές, οι οποίες μίλησαν στο Reuters δήλωσαν ότι ο Ερντογάν ενοχλήθηκε τον Φεβρουάριο με την απόφαση του Αγμπαλ να αναθεωρήσει την πολιτική που ακολουθούσε ο Αλμπαϊράκ για την υπεράσπιση της τουρκικής λίρα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα το τουρκικό δημόσιο να ζημιωθεί από το 2019 έως το 2020 κατά περίπου 130 δισεκατομμύρια δολάρια.

“Ήταν ένα από τα ζητήματα που συζητούσαν στο προεδρικό μέγαρο” δήλωσε η πρώτη πηγή. Ένα άλλο άτομο με άμεση γνώση του ζητήματος ανέφερε ότι το “καύσιμο” συναλλάγματος για τη στήριξη της λίρα θα μπορούσε να μετατραπεί σε δίωξη αν ο Αγμπαλ παρέμενε στην τράπεζα.

Η πρώτη σκιά στις σχέσεις του προέδρου με τον κεντρικό τραπεζίτη έπεσε στις 24 Φεβρουαρίου, όταν η τράπεζα, σε μια διαδικασία ρουτίνας, αναπροσάρμοσε τις απαιτήσεις της για τα συναλλαγματικά αποθέματα, κάτι που ο Ερντογάν ερμήνευσε ως κρυφή αύξηση των επιτοκίων.

Οι πωλήσεις συναλλαγματικών διαθεσίμων 130 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις κρατικές τράπεζες υποστηρίχθηκαν από γραμμές swap.

Ωστόσο, το συνάλλαγμα που διακρατούσε η κεντρική τράπεζα μειώθηκε περίπου 75%. ανοικοδομήσει τα αποθέματα.

Ο Κεμάλ Ερτεμ επικεφαλής σύμβουλος οικονομίας του Ερντογάν, δήλωσε ότι η Τουρκία δεν θα υιοθετήσει ελέγχους κεφαλαίου για τη στήριξη της λίρας, προσθέτοντας ότι “η οικονομία της ελεύθερης αγοράς θα εφαρμοστεί χωρίς συμβιβασμούς” παρά την αλλαγή ηγεσίας.

Ο Άγμπαλ είχε κερδίσει επαίνους από τους ξένους επενδυτές που βρήκαν καθησυχαστική την προσέγγισή του στη νομισματική πολιτική μετά από χρόνια ανησυχίας για την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας.