Όχι συνομοσπονδία, όχι δύο κράτη

Αντικατοχική εκδήλωση, Μόρφου, Νίκος Αναστασιάδης

Του Ν. Αναστασιάδη,

προέδρου της Κυπριακής

Δημοκρατίας *

Δηλώνουμε για άλλη μία χρονιά με τη μαζική παρουσία μας στην αντικατοχική εκδήλωση του Δήμου της κατεχόμενης Μόρφου, την κοινή ισχυρή βούληση μας να συνεχίσουμε τον αγώνα για τον τερματισμό της κρατούσας κατάστασης και την επίτευξη μιας δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης που θα επανενώνει την πατρίδα μας.
Ευρισκόμενος μπροστά στις τόσες γενεές Μορφιτών, συναισθάνομαι απόλυτα την πικρία και τον πόνο που βιώνετε για 44 τώρα χρόνια εξαιτίας της δοκιμασίας της προσφυγιάς και των άλλων τραγικών συνεπειών της εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής.
Αντιλαμβάνομαι την ίδια ώρα απόλυτα και τη δίκαιη απαίτηση που έχετε για την επιστροφή στις πατρογονικές σας εστίες, την ανάκτηση των περιουσιών σας, αλλά και τη διασφάλιση των στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων σας.
Εκείνο για το οποίο θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω για άλλη μία φορά είναι για την ετοιμότητα, τη βούληση και την αποφασιστικότητα μου, να καταβάλω το άπαν των δυνάμεων μου προκειμένου να βρεθεί μια λύση που θα απελευθερώσει και επανενώσει την πατρίδα μας.

Μια λύση, η οποία θα δικαιώνει τις προσδοκίες του προσφυγικού κόσμου και η οποία θα λειτουργεί προς όφελος του συνόλου των νόμιμων κατοίκων της πατρίδας μας.
Και προς τούτο, είναι απαραίτητο η λύση αυτή να διασφαλίζει ότι η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία θα οδηγεί σε ένα νέο καθεστώς το οποίο θα είναι πλήρως απαλλαγμένο τόσο από αναχρονιστικές εγγυήσεις όσο και από την παρουσία ξένων στρατευμάτων.
Εκείνο που διεκδικούμε σε κάθε διαπραγμάτευση είναι την απολύτως δικαιολογημένη απαίτηση μας για την επίτευξη μίας λύσης που να επανενώνει τον τόπο μας, αποκαθιστώντας πάνω από όλα το διεθνές δίκαιο και τη διεθνή έννομη τάξη, αλλά και θα κατοχυρώνει τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα τα οποία απολαμβάνει κάθε πολίτης της ΕΕ στη βάση του ευρωπαϊκού κεκτημένου και τα οποία, όπως όλοι γινόμαστε μάρτυρες, περιλαμβανομένης και της διεθνούς κοινότητα και το ζούμε στην Κύπρο, παραβιάζει κατάφορα η Τουρκία.
Και τούτο γιατί η δημιουργία συνθηκών που θα εξασφαλίζουν τη διαρκή σταθερότητα και θα επιτρέπουν τη συνύπαρξη και τη συνδημιουργία όλων των Κυπρίων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, σε έναν κανονικό κράτος, απαιτούν την επίτευξη μίας λύσης η οποία θα σέβεται τις πιο πάνω αρχές και η οποία θα είναι απολύτως συμβατή με την ιδιότητα μας ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις βέλτιστες πρακτικές των δημοκρατικών κρατών των Ηνωμένων Εθνών.
Αυτή ακριβώς τη θέση διεμήνυσα τόσο από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όσο και στον ίδιο τον Γενικό Γραμματέα, αλλά και το σύνολο των ξένων ηγετών προς τους οποίους έχω απευθύνει πολλές επιστολές αμέσως μετά το Κραν Μοντανά επεξηγώντας το τι είχε επισυμβεί και διεκδικώντας την επανέναρξη ή τη συμβολή τους ώστε να επαναρχίσουν οι συνομιλίες πάνω σε μια βάση όπως αυτή χαράχθηκε από το πλαίσιο Γκουτέρες.
Και νιώθω απόλυτα την ανάγκη να πω πως το πλαίσιο Γκουτέρες δεν αντανακλά παρά τις έντονες προσπάθειες που η ελληνοκυπριακή πλευρά κατέβαλε και κατόρθωσε ώστε για πρώτη φορά ο ΓΓ των ΗΕ να αναγνωρίζει πως ένα ομαλό κράτος, ένα κανονικό κράτος δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι κάτω από εγγυήσεις και ιδιαίτερα σα θέματα ασφάλειας με την παρουσία κατοχικού στρατού. Στα θέματα εδαφικών αναπροσαρμογών, για πρώτη φορά ΓΓ κατέθεσε πως θα πρέπει ο χάρτης που θα καταθέσει η τουρκική ή η τουρκοκυπριακή πλευρά να περιλαμβάνει και τη Μόρφου και αυτό δεν είναι τυχαίο, είναι μέσα από τις δικές μας αξιώσεις και αγώνες. Ο ΓΓ για πρώτη φορά αναγνωρίζει ότι επιτέλους θα πρέπει να γίνουν τέτοιες εδαφικές αναπροσαρμογές έτσι ώστε επιτέλους μεγάλη πλειοψηφία, η συντριπτική πλειοψηφία να επιστρέψει στην υπό την ελληνοκυπριακή διοίκηση περιοχές, χωρίς να αποκλείονται τα δικαιώματα των υπολοίπων να επιστρέψουν υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση.
Κατέστησα την ίδια ώρα σαφές ότι, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η μέχρι σήμερα επιτευχθείσα πρόοδος και βεβαίως οι έξι παράμετροι που ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών συνέταξε ως αποτέλεσμα των διαβημάτων μας.
Μετέφερα επίσης την αναγκαιότητα να προηγηθεί η κατάλληλη προετοιμασία προς αποφυγήν αδυναμιών του παρελθόντος, πάντα έχοντας κατά νου ότι οδηγηθήκαμε στη Γενεύη χωρίς, δυστυχώς, η πλευρά των ΗΕ και εκείνος που έφερε την ευθύνη να έδινε σαφέστατη εικόνα στον ΓΓ αν υπήρχαν ή όχι εκείνες οι προϋποθέσεις ώστε να οδηγηθούμε στη Σύνοδο του Γενάρη.
Δυστυχώς επαναλήφθηκε στο Κραν Μοντανά, μέσα από τις υποσχέσεις του συγκεκριμένου Ειδικού Απεσταλμένου ότι τα πάντα είχαν ωριμάσει και ότι θα δεχόμασταν μάλιστα έκπληξη από τις χειρονομίες της τουρκικής πλευράς, για να δεχθούμε απλά και μόνο επανάληψη των αξιώσεων της τουρκικής πλευράς προσθέτοντας μάλιστα και άλλες.
Λυπούμαι να παρατηρήσω, αλλά θα πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι όσο η τουρκική αδιαλλαξία παραμένει άκαμπτη, όσο οι αξιώσεις για συνέχιση των εγγυήσεων, για παρουσία μόνιμα τουρκικού στρατού, για ισότιμη μεταχείριση Ευρωπαίων πολιτών, όπως είναι οι Ελλαδίτες, με Τούρκους, όσο οι Τουρκοκύπριοι θα επιμένουν να έχουν μια τουλάχιστον θετική ψήφο για κάθε απόφαση θεσμικού οργάνου της κεντρικής κυβέρνησης τόσο πιο αναποτελεσματική, μη λειτουργική, μη βιώσιμη λύση μπορεί να επιτευχθεί. Και είναι ευθύνη εκείνου που διαπραγματεύεται να διαπιστώσει κατά πόσο είναι δυνατόν ή όχι μια ανάλογη λύση να προταθεί προς τον λαό.
Είναι αδιανόητο την ώρα που επικαλούμαστε τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, την ώρα που επικαλούμαστε τη δημοκρατία, την ίδια ώρα και να μπορεί να αποδεχόμαστε οτιδήποτε αντιβαίνει προς κάθε δημοκρατική αρχή.
Έχουμε αναγνωρίσει την πολιτική ισότητα για να δώσουμε το καλύτερο δείγμα σεβασμού προς τους συμπατριώτες μας. Αλλά αυτό που διεκδικούν, η ολιγότερο πλειοψηφούσα κοινότητα ή η μειοψηφούσα κοινότητα – που ποτέ δεν μιλήσαμε για πλειοψηφίες και μειοψηφίες – να εξισώνεται με την πλειοψηφούσα κοινότητα, να έχει αξιώσει να καθορίζει τις αποφάσεις της. Αυτό δεν οδηγεί σε λειτουργική λύση. Οδηγεί σε θνησιγενή λύση, οδηγεί σε κατάρρευση την επομένη. Και κάτι ανάλογο δεν είναι δυνατόν να γίνει ούτε από την ηγεσία ούτε από τον λαό αποδεκτό.
Πρωτοβουλίες για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο κατέθεσα ως τροφή προς σκέψη στο Εθνικό Συμβούλιο, προκειμένου να πετύχουμε τη λειτουργικότητα της λύσης, ολιγότερες εξουσίες στην κεντρική κυβέρνηση, όχι εγκατάλειψη της διζωνικής δικοινοτικής, όχι συνομοσπονδία, όχι δύο κράτη, αλλά κράτος λειτουργικό, κράτος που να μπορεί να το αποδεχθεί ο Κυπριακός Ελληνισμός, να μη ζει στην αβεβαιότητα για το τί την επομένη θα συμβεί αν πετύχουμε μια μη βιώσιμη λύση.
Όλα τούτα είναι που βασανίζουν, που προβληματίζουν και αυτά θα πρέπει να είναι και πιστεύω θα είναι αυτά που θα προβληματίσουν το σύνολο, για να μπορέσουμε επιτέλους ενωμένοι να έχουμε μια γραμμή για να αντιμετωπίσουμε την τουρκική αδιαλλαξία.
Διότι, η τουρκική πλευρά δεν επιδιώκει τη λύση που εμείς επιδιώκουμε. Είναι τη συνομοσπονδία και τα δύο κράτη που επιδιώκει. Και θα πρέπει επιτέλους αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες, να πείσουμε τη διεθνή κοινότητα ότι επιτέλους όσες των προτάσεων υποβάλλουμε συνάδουν απολύτως και με το διεθνές δίκαιο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Θέλω να σας βεβαιώσω ότι θα συνεχίσω να καταβάλλω προσπάθειες και δεν έχω αμφιβολία ότι στις επόμενες των ημερών θα γίνουμε μάρτυρες μιας νέας προσπάθειας από πλευράς των ΗΕ. Εύχομαι, όπως εμείς θα ανταποκριθούμε θετικά στις ενδεχόμενες βολιδοσκοπήσεις από πλευράς εκπροσώπου των ΗΕ, ανάλογη να είναι και η συμπεριφορά της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων.
Αυτό που θέλω να σας διαβεβαιώσω είναι ότι θα συνεχίσω να δίνω τη μάχη για επανένωση και επιστροφή, και ιδιαίτερα για αυτό που αξίωσα και πέτυχα, η Μόρφου να είναι και πρέπει να είναι μέρος της λύσης.