Εκτός του ΚΕΠ άφησε η κυβέρνηση την Κεντρική Τράπεζα.
Μακράν, γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά, κράτησε η κυβέρνηση την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ) στο θέμα του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος και των κατ΄εξαίρεση πολιτογραφήσεων. Προφανώς , η κυβέρνηση δεν ήθελε να έχει “μέσα στα πόδια της” την Κεντρική Τράπεζα.
Αυτό είναι το συμπέρασμα από την σημερινή κατάθεση του Κωνσταντίνου Ηροδότου, διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για τις κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις αλλοδαπών επενδυτών. Ο διοικητής στην εναρτήρια δήλωση του , αλλά και απαντώντας σε ερωτήσεις των μελών της Επιτροπής, υπογράμμισε : ” Η Κεντρική Τράπεζα δεν είχε αρμοδιότητες στο πρόγραμμα πολιτογραφήσεων”. Εξήγησε αναλυτικά το πλαίσιο ελέγχου, που ασκεί η ΚΤ στα πιστωτικά ιδρύματα. “Με βάση τη μεθοδολογία που ακολουθείται, οι έλεγχοι που ασκούνται από την Κεντρική Τράπεζα είναι δειγματοληπτικοί, ενώ δεν υπήρχε η δυνατότητα να διαφανεί εάν μια συναλλαγή που γινόταν αφορούσε το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων”, σημείωσε. Επίσης , τόνισε ότι κάποιες συναλλαγές γίνονταν αποσπασματικά και σε διαφορετικές τράπεζες. «Δεν υπήρχε κάποιο σύστημα που να ειδοποιεί την τράπεζα ή το κράτος ότι τα εμβάσματα ήταν για αυτό το σκοπό», πρόσθεσε.
Το ΚΕΠ με αριθμούς
Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας παρουσίασε στην Ερευνητική Επιτροπή στοιχεία για τα ποσά που ήλθαν στην Κύπρο και αφορούσαν το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων. Όπως είπε το 2018, από τα 56 δισ. ευρώ που ήλθαν από το εξωτερικό το 1,62% αφορούσε το ΚΕΠ. Το 2019 από τα 74 δισ. το 1,56% αφορούσε το ΚΕΠ, ενώ για το 2020 το ποσοστό αναλογίας του ΚΕΠ υποχώρησε στο 0,88% από σύνολο 47 δισ. ευρώ που ήλθαν στην Κύπρο. Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας παρουσίασε και στοιχεία που αντλήθηκαν από τις τράπεζες σε σχέση με το ΚΕΠ. Την περίοδο 2014-2019 οι εμπορικές τράπεζες απέρριψαν 130 σχέσεις με πελάτες, όπως είπε, προς την ΜΟΚΑΣ έγιναν 77 αναφορές ενώ για το 2020 οι τράπεζες απέρριψαν 9 πελάτες ενώ στη ΜΟΚΑΣ παρέπεμψαν 33 υποθέσεις.
Τις επόμενες ημέρες θα υπάρχει τελική απόφαση και ο καθορισμός του προστίμου που θα επιβληθεί στην τράπεζα που μεσολάβησε στην υπόθεση του Μαλαισιανού Τζο Λόου, δήλωσε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Κωνσταντίνος Ηροδότου. Μιλώντας ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για τα διαβατήρια, είπε ότι η εξέταση της υπόθεσης με τον Τζο Λοού καθυστέρησε εξαιτίας του lockdown. Πρόσθεσε ότι έγινε ειδικός επιτόπιος έλεγχος στο συγκεκριμένο πιστωτικό ίδρυμα και ότι η διερεύνηση του θέματος ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2019.
Σημείωσε επίσης ότι αμέσως μετά που δόθηκαν πληροφορίες από τον Al Jazeera, η ΚΤ προέβηκε σε στοχευμένους ελέγχους σε τρεις τράπεζες και εξέτασε τους φακέλους πελατών για 28 πρόσωπα, φυσικά και νομικά.
Σε ερώτηση του προέδρου της Επιτροπής Μύρωνα Νικολάτου, εάν οι λογαριασμοί developers, λογιστών και δικηγόρων θεωρούνται υψηλού κινδύνου, απάντησε καταφατικά και κατέθεσε στοιχεία για τους ελέγχους που διενεργήθηκαν.
«Έγιναν 68 επιτόπιοι έλεγχοι, οι 52 είχαν συγκεκριμένους στόχους για έρευνα πελατών υψηλών κινδύνων» είπε και σημείωσε ότι πέρασαν από δειγματοληπτικό έλεγχο περισσότεροι από 3.000 πελάτες τους.
Αναλυτικότερα για τους ελέγχους της ΚΤ όσον αφορά την εποπτεία της νομοθεσίας κατά του ξεπλύματος, είπε ότι μεταξύ του 2008 – 2013 επιβλήθηκαν διοικητικά πρόστιμα σε 9 ιδρύματα συνολικού ύψους €574 χιλ.
Επίσης έγινε επιβολή προστίμου σε 11 πιστωτικά ιδρύματα συνολικού ύψους €8,3 εκατ. Εκδόθηκαν 7 προειδοποιητικές επιστολές για περιπτώσεις που τα ευρήματα ήταν μεμονωμένα και διεξήχθηκαν 68 επιτόπιοι έλεγχοι.
Ο κ. Ηροδότου, σε άλλη ερώτηση αναφέρθηκε σε στατιστικά στοιχεία που προήλθαν από τις τράπεζες και όχι από έλεγχο της ΚΤ.
«Οι τράπεζες απέρριψαν 130 σχέσεις με πελάτες σε σχέση με το ΚΕΠ, μεταξύ του 2013-2019, έγιναν 77 αναφορές στη ΜΟΚΑΣ σε σχέση με το ΚΕΠ. Για το 2020 απέρριψαν 9, τερμάτισαν τρεις και παρέπεμψαν 33 στη ΜΟΚΑΣ» είπε και υπέδειξε ότι «όπως βλέπετε υπήρχε ρίσκο».
Σε ερώτηση, αν αποτάθηκε η ΚΤ στα Υπουργεία είπε πως «κάναμε προσπάθειες για να εξασφαλίσουμε στοιχεία ή να ενημερώσουμε για κάποιες ανησυχίες μας. Θέλαμε στοιχεία για να κάνουμε τις αναλύσεις μας ως προς την χρηματοοικονομική σταθερότητα».
Στην αρχική του τοποθέτηση ο κ. Ηροδότου σημείωσε ότι η Κεντρική Τράπεζα δεν είχε καμία εμπλοκή στο κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα.
Επίσης, είπε ότι «τα πιστωτικά ιδρύματα και λοιπές υπόχρεες οντότητες οφείλουν να συμμορφώνονται στις απαιτήσεις για την παρέμβαση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος».
Πρόσθεσε ότι «ουδέποτε ζητήθηκαν οι απόψεις της ΚΤ για αιτήσεις για κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις που υποβλήθηκαν από αλλοδαπούς αλλά ούτε συμμετείχε η ΚΤ στο σχεδιασμό του ΚΕΠ».
Απαντώντας σε ερώτηση του πρόεδρου της Επιτροπής Μύρωνα Νικολάτου για το ενδεχόμενο ευθυνών σε πιστωτικά ιδρύματα και τον τρόπο που έκανε εποπτεία η ΚΤ, ο κ. Ηροδότου είπε ότι έλεγχοι γίνονται δειγματοληπτικά και μετά η διαδικασία εξελίσσεται ανάλογα με τα ευρήματα, δίνοντας μία ευκαιρία στο πιστωτικό ίδρυμα να απαντήσει. Μετά αποστέλλεται στην τράπεζα η απόφαση της ΚΤ. Ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να βγει ανακοίνωση από την από την ΚΤ, είπε.
«Η κάθε τράπεζα πρέπει να κάνει και ανάλογη αξιολόγηση του κινδύνου» σημείωσε ο κ. Ηροδότου
Επανέλαβε αρκετές φορές ότι η ΚΤ δεν ήταν μέρος των αποφάσεων για το ΚΕΠ.
Σε άλλη ερώτηση για τη δειγματοληψία ο κ. Ηροδότου είπε πως «δεν υπάρχει κάτι που να δείχνει στις τράπεζες ότι το έμβασμα ήρθε από πολιτογράφηση. Επίσης δεν ερχόταν όλο το ποσό ταυτόχρονα. Σε κάποιες περιπτώσεις τα χρήματα έρχονταν σε κομμάτια, και σε διαφορετικές τράπεζες», είπε. Αναφέρθηκε επίσης σε συγκεκριμένη περίπτωση πελάτη που χρησιμοποίησε πάνω από ένα πιστωτικό ίδρυμα. «Δεν υπήρχε κάποιο σύστημα που να ειδοποιεί την τράπεζα ή το κράτος ότι τα εμβάσματα ήταν για αυτό το σκοπό», ανέφερε.
*Το πλήρες κείμενο της γραπτής δήλωσης του διοικητή της ΚΤΚ
Η δήλωση Ηροδότου by ARISTEIDIS VIKETOS on Scribd
Ο διοικητής της ΚΤ, Κωνσταντίνος Ηροδότου, κατέθεσε στην Επιτροπή δύο έγγραφα, τα οποία δόθηκαν στο τέλος της διαδικασίας και στους δημοσιογράφους
Έγγραφο 1 by ARISTEIDIS VIKETOS
Έγγραφο 2 by ARISTEIDIS VIKETOS
