Τ. Χατζηδημητρίου: Εποχή σύγχυσης εντός και εκτός Κύπρου

“Η δημοκρατία θέλει επίπεδο, παιδεία, όραμα, έμπνευση και πίστη στο λαό. Θέλει δικαιοσύνη”

Του Τάκη Χατζηδημητρίου*

Θεωρώ μεγάλη τιμή τη διάκριση που η οργάνωση πολιτών «Πολιτεία» μου έχει απονείμει. Προέρχεται από ανθρώπους που εκτιμώ, από ανθρώπους που με το έργο και τον τρόπο ζωής τους πρόσφεραν πολλά, μετρήσιμα και υπολογίσιμα, ανανέωσαν τη σκέψη στον τόπο μας και έδωσαν νόημα στο δημοκρατικό όραμα. Διακρίνω στην αίθουσα πολλούς που αφιέρωσαν τη ζωή τους στον αγώνα για τη δημοκρατία, ανθρώπους που όταν το κάλεσε η ανάγκη, την υπερασπίστηκαν με κίνδυνο της δικής τους ζωής. Συλλογίζομαι ακόμη όσους θυσιάστηκαν σε άνισες μάχες. Και τι να πούμε για όλους τους άλλους που χάθηκαν άδικα, μέσα σε συνθήκες λειψής δημοκρατίας, αλλά πλειοδοσίας σε ανεδαφικά εθνικιστικά παραληρήματα, χουντικά και φασιστικά κηρύγματα. Γέμισε η Κύπρος πένθη, νεκροταφεία και μνημεία, για να γίνει τελικά βορράς και νότος, να διχοτομηθεί. Υπάρχει το γιατί και υπάρχουν και οι ένοχοι. Είναι με όλους εσάς και με όλους εκείνους που θέλω να μοιραστώ την τιμή, για να ξέρουμε ποιοι είμαστε κα ι που βρισκόμαστε. Θα ήταν παράλογο να μονοπωλώ ή να θεωρώ τον εαυτό μου άξιο για τέτοια διάκριση, σε εποχή καταστροφής, με τόσα όνειρα και τόσες ζωές αφανισμένες στις μυλόπετρες του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας .

Στην τελετή απονομής του Βραβείου

Και, επιτρέψετε μου να πω ότι, εμείς που επιβιώσαμε κάπου υστερήσαμε.
Η απόφασή σας αποκτά νόημα και σημασία, αν ακουστεί σαν αγωνία και σαν μήνυμα πάλης, για προάσπιση της δημοκρατίας, σε εποχή σύγχυσης εντός και εκτός Κύπρου με φανερά τα σημάδια εκτροπής προς το φασισμό, το φυλετικό μίσος και τη βαρβαρότητα. Κι αυτά συνοδευμένα, για εκατομμύρια ανθρώπους, με πείνα, ερείπια, εγκλήματα πολέμου και θάνατο. Η Μεσόγειος, η θάλασσα μας, αντί να ενώνει τους ανθρώπους, έγινε τόπος μαρτυρίου και οδύνης. Ξεβράζει πνιγμένα παιδιά, άνδρες και γυναίκες και όσοι επιβιώνουν πορεύονται σε έναν κόσμο χωρίς οίκτο, κατανόηση κι αλληλεγγύη. Ορατός πια προβάλλει ο κίνδυνος για την ειρήνη και τον πολιτισμό, για τη δημοκρατία και την ελευθερία. Αγαθά που η ανθρωπότητα κατάκτησε, μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τη θυσία εκατομμυρίων ανθρώπων.
Πόση αλήθεια συνείδηση και αντίληψη έχουμε εμείς εδώ στην Κύπρο για όσα συγκλονιστικά γίνονται γύρω μας; Καταλαβαίνουμε πόσο μετέωρη είναι και η δική μας ύπαρξη; Βλέπουμε αυτά που γίνονται πλάι μας, στη Συρία; Αντιλαμβανόμαστε πόση απρονοησία μας κυβερνά;
Είχαμε κράτος αναγνωρισμένο και ενωμένο και πασχίσαμε να το καταστρέψουμε. Την παρακρατική βία ονομάσαμε πατριωτισμό. Το σφετερισμό και τη μονοπώληση του κράτους, είπαμε προστασία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δε λογαριάσαμε τους Τουρκοκύπριους. Την αξία και τη σημασία τους θα αντιληφθούμε, κατά που φαίνεται, μόνο τη στιγμή που θα τους αναζητούμε και δε θα τους βρίσκουμε.
Ζούμε μέσα σε ένα ψεύτικο και προσποιητό κόσμο. Θεωρήσαμε εκσυγχρονισμό τις υπεράκτιες εταιρείες, επίτευγμα το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και ευκαιρίες τις συμφορές των γειτόνων μας
Ακόμη και τώρα οι τυχάρπαστες καταστάσεις, τα καζίνα, οι πύργοι, οι ιθαγένειες, οι ύποπτες δουλειές λογιστικών και δικηγορικών γραφείων θεωρούνται επιτυχία του συστήματος . Σπρώχνουμε εκτός Κύπρου τους νέους και τις νέες μας, που θα μπορούσαν με το μυαλό, τις ικανότητες και τις δημιουργικές τους ιδέες να αναπλάσουν τον τόπο μας.
Δε θέλουμε να αντιληφθούμε πόσο νοσηρό είναι το πολιτικό μας σύστημα, που συνεχώς αναπαράγεται μεσα στο ψεύδος και το μύθο, την πατριδοκαπηλία και τη δημαγωγία, τη ποδηγέτηση και τη χειραγώγηση του λαού.
Η Κύπρος καταστράφηκε, όμως οι ηγέτες μένουν αλώβητοι σε αίγλη και δόξα. Διαιωνίζεται γύρω μας ένα σύστημα επιγόνων, μια ηγετοκρατία, που επιβίωσε μέσα σε όλες τις συνθήκες , τη διαφθορά, την κολακεία, τη χούντα. Και είναι αυτή, που χωρίς δισταγμό και απρόσκοπτα, συνεχίζει την εκμετάλλευση, προς ίδιο όφελος, όσης πατρίδας μας απέμεινε. Εμπιστευτήκαμε κατά καιρούς πολλούς, πιστέψαμε στις υποσχέσεις και τις διακηρύξεις τους και ζήσαμε τη διάψευση. Περίσσεψαν οι ηγέτες και έλειψε η δημοκρατία, έλειψε ο λαός.
Όμως έχει και η δημοκρατία τη δική της ιστορία και παράδοση. Αγώνες και αγωνιστές. Δυνάμεις που μέσα από αντιξοότητες κρατούν το δρόμο ανοικτό. Δρόμο δύσκολο και απαιτητικό.

                        Ο Τ. Χατζηδημητρίου (δ) στην τελετή παράδοσης του ανακαινισμένου ναού του                 Αποστόλου Ανδρέα   στην Καρπασία.

Η δημοκρατία θέλει επίπεδο, παιδεία, όραμα, έμπνευση και πίστη στο λαό. Θέλει δικαιοσύνη. Θέλει ακόμη υψηλόφρονες και μεγαλόψυχους ανθρώπους που βάζουν το κοινό συμφέρον πάνω από το προσωπικό τους. Ανθρώπους που γνωρίζουν τον πόνο του άλλου. Που γι’ αυτούς δεν υπάρχει δικός ή ξένος. Που έχουν ανοιχτούς ορίζοντες. Ανθρώπους τίμιους ειλικρινείς και συνεπείς, όχι τυχάρπαστους, ανεύθυνους και τυχοδιώκτες. Ανθρώπους μετριοπαθείς, που απλώνουν χέρι συνεργασίας και κτίζουν γέφυρες επικοινωνίας.
Η δημοκρατία για να ευδοκιμήσει απαιτεί δυνάμεις που είναι σε θέση να υπερνικούν τα εμπόδια, ν’ ανταποκρίνονται στις προκλήσεις και να προχωρούν με υπερβάσεις. Όχι με νομικά σημεία, όχι με δυσπιστίες και μικροψυχίες, αλλά με ειλικρίνεια και εμπιστοσύνη προς τον άλλο, προς το συνάνθρωπό μας, για έναν διαφορετκό τρόπο ζωής, για μια νέα εποχή.
Πάνω από όλα, προϋπόθεση δημοκρατίας για την Κύπρο είναι επίλυση του πολιτικού μας προβλήματος. Τότε και μόνο τότε θα ανατραπεί το σαθρό πολιτικό μας σύστημα και θ’ ανοίξει ο δρόμος του μέλλοντος για μια πολυεθνική, δημοκρατική και ειρηνική Κύπρο. Χρειαζόμαστε μια νέα αρχή όπου, το ίδιο πατριώτες, Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι και Λατίνοι θα πλάθουμε, όλοι μαζί, το μέλλον με έργα ειρήνης.
Αυτό είναι το αίτημα των καιρών. Η ανταπόκριση μας σ΄ αυτό θα κρίνει και τη δική μας θέση στην ιστορία.
Ο αγώνας για τη Δημοκρατία συνεχίζεται, είναι συνεχής δοκιμασία και πρόκληση. Ο αγώνας για τη Δημοκρατία είναι ατελείωτος.

*Ομιλία του Τάκη Χατζηδημητρίου κατά τη διάρκεια της απονομής βραβείου από την οργάνωση πολιτών «Πολιτεία»

**Ο Τάκης Χατζηδημητρίου γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1934. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο. Σπούδασε Οδοντιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Επαρχιακός Γραμματέας της Παγκύπριας Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας (ΠΕΟΝ) το 1952 γ.γ. της Διοικούσας Επιτροπής Συλλόγων Πανεπιστημίου Αθηνών (ΔΕΣΠΑ), το 1955 -57 μέλος της εκδοτικής ομάδας των Κυπριακών Χρονικών 1960-1972. Γ.γ. της Επιτροπής Αποκατάστασης της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. 1967-1974. Ιδρυτικό μέλος του Σ.Κ. ΕΔΕΚ, βουλευτής, πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας, πρόεδρος της υποεπιτροπής Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Συμβουλίου της Ευρώπης. Τα τελευταία χρόνια είναι ο επικεφαλής της ελληνοκυπριακής ομάδας στην Δικοινοτική Επιτροπή για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Επίσης , έχει σημαντικό συγγραφικό έργο. 

Το νέο βιβλίο

Το νέο βιβλίο του Τάκη Χατζηδημητρίου έχει τίτλο «ΚΥΠΡΟΣ 1950- 1959 ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΛΥΤΡΩΤΙΣΜΟΥ-Πολιτική και ιδεολογική θεώρηση»
Η παρουσίαση θα γίνει στη Δημοσιογραφική Εστία την Τετάρτη 3 Οκτωβρίου 2018 και ώρα 7μμ.
Το βιβλίο εξετάζει την πιο συγκλονιστική περίοδο της ιστορίας της Κύπρου. Τα συμβάντα που τη συνόδεψαν άλλαξαν το ρουν της ιστορίας και είχαν δραματικές συνέπειες πάνω στη ζωή των ανθρώπων. Ζήσαμε ενθουσιασμούς, αλλά και βαθιές απογοητεύσεις. Όνειρα καταποντίστηκαν, βεβαιότητες κατακρημνίστηκαν. Υπήρξαν ηρωικές πράξεις αλλά και ανεπούλωτα τραύματα, ατομικά και συλλογικά.

Ένα βιβλίο, σημειώνει ο συγγραφέας, ” έκφραση της αγωνίας και της προσπάθειας να αντιληφθούμε καλύτερα την πρόσφατη ιστορία μας”.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ
Εισαγωγή από τον Πρόεδρο του ΟΠΕΚ Παύλο Παύλου
Χαιρετισμός από το Διευθυντή του ΙΚΜΕ Αλέκο Τριγγίδη
Οπτικογραφημένο μήνυμα από τον Επίτροπο Χρήστο Στυλιανίδη
ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ- ΠΑΡΠΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
Σωτήρης Ντάλης, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Αιγαίου
Αντρέας Δημητρίου, πρώην υπουργός Παιδείας, Καθηγητής Ψυχολογίας
Χρίστος Πουργουρίδης, πρώην βουλευτής, δικηγόρος
Λάρκος Λάρκου, τέως προεδρος ΔΣ ΚΥΠΕ
Χάρης Ψάλτης, Αναπλ. Καθηγητής Ψυχολογιας Πανεπιστημιου Κύπρου
Τη συζήτηση θα συντονίζει ο πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Γιώργος Φράγκος