Θυρανοίξια από τον Γαλλίας Εμμανουήλ του Σταυροπηγίου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Κίεβο

Αρχιεπίσκοπος Τσερνιχίβ Ευστράτιος, Επίσκοπος Κομάνων Μιχαήλ, Κίεβο, Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ, Ναός Αποστόλου Ανδρέα, ΟΑΕ Ουκρανίας, Οικουμενικό Πατριαρχείο, Σταυροπήγιο Οικουμενικού Πατριαρχείου

Ο Ναός του Αποστόλου Ανδρέα , κόσμημα του Κιέβου , οικοδομήθηκε τον 18ο αιώνα από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Μπαρτολομέο Φραντσέσκο Ραστρέλι

Ιδιαίτερα σημαντική η σημερινή Κυριακή , 13 Δεκεμβίου 2020, για την Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία Ουκρανίας και τις αδέλφικες της σχέσεις με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Δύο χρόνια , μετά την Ενωτική Κληρηκολαϊκή Συνέλευση (15 Δεκεμβρίου 2018) ,η οποία εξέλεξε Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας τον κ. Επιφάνιο, ο οποίος , στις 5 Ιανουαρίου 2019, παρέλαβε στο Φανάρι τον Τόμο της Αυτοκεφαλίας, Αντιπροσωπεία της Μητρός Εκκλησίας, αποτελουμένη από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Γαλλίας , Εμμανουήλ και τον Ιερολογιότατο Διάκονο, Ιάκωβο Krochak, μετέβη στο Κίεβο για τον σημερινό εορτασμό, κατά το Ιουλιανό ημερολόγιο, της μνήμης του Αγίου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου, επ᾽ ονόματι του τιμάται το Σταυροπήγιο, το οποίο από το 2018 έχει παραχωρηθεί στο Οικουμενικό Πατριαρχείο από το Ουκρανικό κράτος.

Ο ναός θεωρείται ένα αριστούργημα της μπαρόκ αρχιτεκτονικής. Οικοδομήθηκε τον 18ο αιώνα, όταν η Ουκρανία ήταν τμήμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, κατόπιν παραγγελίας της αυτοκράτειρας Ελισάβετ της Ρωσίας στον γεννημένο στο Παρίσι Ιταλό αρχιτέκτονα Μπαρτολομέο Φραντσέσκο Ραστρέλι. Αφιερώθηκε στον Απόστολο Ανδρέα, ο οποίος, σύμφωνα με το θρύλο, προφήτευσε ότι το Κίεβο θα γινόταν η κοιτίδα του χριστιανισμού στα σλαβικά εδάφη. Κτισμένος πάνω σ’ έναν λόφο, ο ναός του Αγίου Ανδρέα με τους τιρκουάζ θόλους θεωρείται ένας από τους ωραιότερους του Κιέβου.

Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, εκεί που βρίσκεται τώρα ο Δνείπερος, υπήρχε θάλασσα. Όταν ο Άγιος Ανδρέας επισκέφτηκε το Κίεβο, ακούμπησε τον σταυρό του στο σημείο, που είναι κτισμένη σήμερα η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα και η θάλασσα χάθηκε μεμιάς. Κάτω όμως από τους λόφους του Κιέβου υπάρχουν ακόμη τα νερά της θάλασσας, που θα πλημμυρίσουν την πόλη όταν χτυπήσει η πρώτη καμπάνα της εκκλησίας. Έτσι εξηγεί ο λαϊκός μύθος τον λόγο, που η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα δεν έχει καμπάνες.

ΕΞΑΛΛΟΥ, ο ρώσος χρονογράφος Νέστορας, λέει ότι ο Απόστολος Ανδρέας, κηρύττοντας το όνομα του Χριστού στη Σκυθία, ύψωσε το σταυρό στα όρη του Κιέβου, το οποίο ακόμη ήταν ακατοίκητο, προφήτευσε για την μέλλουσα δόξα της αρχαίας πρωτεύουσας και προχώρησε μέχρι την λίμνη Ιλμένη, όπου σήμερα είναι η πόλη Νόβγκοροντ.

Η “Κάθοδος του Ανδρέα” Κιέβου, λοιπόν, εκκινεί από τον Ναό του Αγίου Ανδρέου, όπου παλαιόθεν έπηξε σταυρό ο ίδιος ο Πρωτόκλητος κατά το ταξίδι του εκεί. Σήμερα η κατηφορική αυτή οδός θεωρείται ως “Μονμάρτη του Κιέβου”, τόπος δραστηριοποίησης καλλιτεχνών και γενικώς ανθρώπων του πολιτισμού. Εκεί υπάρχει το σπίτι του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, ενός από τους σημαντικότερους σατιρικούς συγγραφείς της ρωσικής λογοτεχνίας και το “Μουσείο του Ενός Δρόμου”, δηλ. των διαχρονικών προσωπικοτήτων – κατοίκων της εν λόγω διάσημης Οδού.

Ο Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ (μ) , ο Αρχιεπίσκοπος Τσερνίχιβ και Νύζιν, Ευστράτιος (α) και ο Επίσκοπος Κομάνων, Μιχαήλ (δ)

Πριν από την σημερινή Θεία Λειτουργία έγινε ο καθιερωμένος Αγιασμός για τα Θυρανοίξια του Σταυροπηγίου. Μετά τον Αγιασμό ακολούθησε Αρχιερατικό Συλλείτουργο, στο οποίο προξήρχε ο Μητροπολίτης Γαλλίας , Εμμανουήλ , και συλλειτούργησαν ο Αρχιεπίσκοπος Τσερνίχιβ και Νύζιν, Ευστράτιος και ο Επίσκοπος Κομάνων, Μιχαήλ, Έξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στν Ουκρανία.

Παρέστησαν ο πρώην πόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, στελέχη της κυβερνήσεως, βουλευτές, καθώς και εκπρόσωπος της Πρεσβείας της Ελλάδος στο Κίεβο.

Ο Ιεροδιάκονος Ιάκωβο Krochak αναγιγνώσκει το Ιερό Ευαγγέλιο

Στην ομιλία του ο Μητροπολίτης Γαλλίας αναφέρθηκε στο πρόσωπο του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου, του και ιδρυτού της Μητρός Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως.

“Κατά την περίοδον προ των Χριστουγέννων, ώρισε η Αγία μας Εκκλησία να τιμάται η ιερά μνήμη του Αγίου ενδόξου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου, του αδελφού του Πρωτοκορυφαίου Αποστόλου Πέτρου, εκείνου που είπε στον ίδιο τον Πέτρο ότι «ευρήκαμεν τον Μεσσίαν, ο εστι μεθερμηνευόμενον Χριστός»”, τόνισε .

Σύμφωνα με το ενημερτικό δελτίο του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου ο κ. Εμμανουήλ στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων:

“Και η Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, έχει ορίσει από αιώνων, τον Πρωτόκλητο αυτό Απόστολο να τον τιμά και να τον γεραίρη ως ιδρυτή της καθώς εις τα εδάφη της πόλεως του Βυζαντίου εκήρυξε το σωτήριον μήνυμα του Ευαγγελίου του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Διά τον λόγον αυτόν χαιρόμεθα όλως ιδιαιτέρως ότι εις το Σταυροπήγιον του Οικουμενικού Πατριαρχείου εν Κιέβω, το εις ανάμνησιν των πολλών Σταυροπηγίων του Οικουμενικού Θρόνου εν Ουκρανία, προστάτης και έφορος είναι ο Άγιος αυτός Απόστολος, η δράσις και το έργον του οποίου συνδέονται κατά την παράδοσιν και με τα εδάφη αυτά.

Ανταποκρινόμενος, λοιπόν, με προθυμίαν και απόλυτον υπακοήν εις την προτροπήν του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου, να Τον εκπροσωπήσω εις την σημερινήν εορτήν και πανήγυριν αλλά και εις την επέτειον των δύο ετών από της Ενωτικής Συνόδου, η οποία επισήμως εζήτησε το Αυτοκέφαλον διά την εν Ουκρανία παροικούσαν Εκκλησίαν από την Μητέρα Εκκλησίαν, και η οποία ανέδειξεν ως Προκαθήμενον αυτής τον Μακαριώτατον Μητροπολίτην Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κύριον Επιφάνιον.

Βλέπομεν, αναγιγνώσκοντες την ιστορίαν και τας διαφόρους πτυχάς αυτής, ότι η μνήμη και το πρόσωπον του Αποστόλου Ανδρέου συνδέονται ούτως ή άλλως μετά της μαρτυρικής γης της Ουκρανίας. Όταν εις τα ύδατα του πλησιοχώρου Δνείπερου ποταμού ο Άγιος Βλαδίμηρος ελάμβανε το άγιον Βάπτισμα γινόμενος με την σειράν του Ισαπόστολος διά τους ομοεθνείς του, εκ των χειρών απεσταλμένων της Κωνσταντινουπόλεως, ασφαλώς και εγίνετο τότε κρίκος μιάς αλυσίδος της οποίας αρχή ήτο μετά Χριστόν ο Απόστολος Ανδρέας εκ του οποίου η Μήτηρ Εκκλησία εφωτίσθη εις την Αλήθειαν της πίστεως.

Μήτηρ και Θυγάτηρ. Μία ιερά και απαραβίαστος πνευματική και ιεροκανονική σχέσις. Μία ιστορία αγάπης και θυσίας. Μία ενότης αδιατάρακτος κατά συνείδησιν. Μία πραγματικότης την οποίαν όσον και αν αρνούνται σήμερον μερικοί, εντούτοις δεν δύνανται να απεμπολήσουν. Διό και εκ του Ιερού τούτου Πατριαρχικού Σταυροπηγίου του Κιέβου κηρύσσω ταπεινώς προς πάσαν κατεύθυνσιν ότι η Μήτηρ Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως εμερίμνησε και μεριμνά διαρκώς διά την ευστάθειαν των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών και μάλιστα δι΄εκείνων αι οποίαι έλαβον την εσωτερικήν διοικητικήν αυτοτέλειάν των εκ του ιερού αυτής σώματος.

Η ύπαρξις των εκασταχού Σταυροπηγίων και της ιστορικής αυτής ευθύνης του εκάστοτε Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως να δίδη πανταχή Σταυροπήγια, είναι ο αψευδής μάρτυς της αρραγούς ενότητος του εκκλησιαστικού σώματος και ουδόλως πρόκειται δι΄άθεσμον και ανοίκειον παρέμβασιν ή επέμβασιν εις την εσωτερικήν ζωήν και λειτουργίαν εκάστης των Εκκλησιών. Δηλαδή το Σταυροπήγιον είναι σημείον πνευματικής συνυπάρξεως”.

Ακολούθως, ο Μητροπολίτης Γαλλίας εξέφρασε τις ευχαριστίες του προς τον Αρχιεπίσκοπο , Ευστράτιο, εκπρόσωπο του Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας, Επιφανίου, “διά τε την χαράν της συλλειτουργίας αλλά και διά την υποστήριξιν της Αγιωτάτης Εκκλησίας Ουκρανίας προς το νέον αυτό Σταυροπήγιον και προς τον Έξαρχον του Παναγιωτάτου τον Θεοφιλέστατον Επίσκοπον Κομάνων κύριον Μιχαήλ, τον οποίον συγχαίρω αδελφικώς διά την πρόσφατον προαγωγήν του εις το αρχιερατικόν αξίωμα αλλά και διά σύνολον την προσπάθειαν και τους αγώνας του εδώ εις την θέσιν όπου τον έταξεν η πρόνοια του Πατριάρχου μας”. Ο Μητροπολίτης Εμμανουήλ τόνισε τη σημασία της προσεχούς επισκέψεως του Παναγιωτάτου στην Ουκρανία, κατόπιν προσκλήσεως του Εξοχ. Προέδρου κ. Βολοντίμιρ Ζελένσκυ. Ολοκληρώνοντας τον λόγο του εξέφρασε τις ευχαριστίες, εκ μέρους του Παναγιωτάτου και της Μητρός Εκκλησίας, προς την Διευθύντρια του Μουσείου της Αγίας Σοφίας Κιέβου και στους συνεργάτες αυτής, οι οποίοι εργάστηκαν για την ανακαίνιση του Ιερού Ναού επί περίπου έντεκα χρόνια, στους οποίους επέδωσε ευεργετήρια Πατριαρχικά Γράμματα.

“Με αυτάς τας εγκαρδίους σκέψεις δοξολογώ το Όνομα του εν Τριάδι Θεού ότι το ιστορικόν τούτο οικοδόμημα ανεκαινίσθη προσφάτως διά της εγκόπου μερίμνης της Ουκρανικής Πολιτείας και εκ μέρους του Παναγιωτάτου αλλά και της Μητρός Εκκλησίας θερμώς ευχαριστώ και όλως ιδιαιτέρως τους Kukovalska Nelya Mykhailivna, Netudyhatkin Ihor Anatoliyovych, και Yakovenko Ivan Vasyliovych προς τους οποίους και απονέμω τον δίκαιον έπαινον και την ευαρέσκειαν του Πατριάρχου και της Εκκλησίας διά Σεπτών Πατριαρχικών Αυτού Γραμμάτων. Χρόνια πολλά και ευλογημένα προς όλους!”, κατέληξε ο Μητροπολίτης Γαλλίας.