Ο Ρωμιόσπορος*

Του Σεντάτ Καγιά 

Ξεφώνιζε ο δάσκαλος των αστυνομικών: Βρε τσογλάνια, σας διώξαμε από την Μικρασία, σας πετάξαμε στη θάλασσα στη Σμύρνη… Θα σας διώξουμε κι απ’ εδώ!

….

Τα πλήθη όμως άλλα έλεγαν: Δώσε τη μπάλα στο Λευτέρη, να την γράψει στο τεφτέρι!
Έτσι φώναζαν οι φίλαθλοι στις κερκίδες. Αυτό έγραφαν οι εφημερίδες.

Όταν έδινες τη μπάλα στο Λευτέρη, την έστελνε συστημένη στα δίκτυα. Εκατομμύρια φίλαθλοι όρθιοι χειροκροτούσαν το καταπληκτικό ποδόσφαιρο που έπαιζε. Διότι ο Λευτέρης (Κιουτσούκ)Αντωνιάδης, δεν ήταν μόνο το αστέρι της Φενέρμπαχτσε αλλά και της Εθνικής Ομάδας. Η υπογραφή του υπήρχε σε πολλές νίκες της Εθνικής (Τουρκίας). 50 φορές φόρεσε την εθνική φανέλα, στις 23 από αυτές ως αρχηγός.

Ήταν ο λαϊκός ήρωας, όμως είχε ένα ελάττωμα (!) εκ γενετής: Ήταν Ρωμιός.

Τι κι αν ήταν γέννημα θρέμμα αυτών των χωμάτων, τι κι αν ήταν πολίτης αυτού του κράτους, τι κι αν είχε υπηρετήσει στο στρατό τέσσερα χρόνια στο Ντιάρμπακιρ, τι κι αν πλήρωνε φόρους… τελικά ήταν ένας γκιαούρης.

Το κράτος αυτό δεν αγαπούσε εκείνους που δεν ήταν Τούρκοι και μουσουλμάνοι. Δεν ήταν δυνατόν να τους αγαπάει.

………

Ιούλιος του 1974. Ο Λευτέρης είχε πουλήσει το σπίτι του στην Πρίγκηπο δίχως να εισπράξει όλα τα λεφτά του. Ο αγοραστής θα εξοφλούσε το χρέος του σε έξη μήνες κι ο Λευτέρης θα παρέδιδε το σπίτι. Είχαν δώσει και οι δύο πλευρές τον λόγο τους. Όπως πίστευε ο Λευτέρης, ο Λόγος είχε μεγαλύτερη αξία από τις υπογραφές. Πέραν τούτου υπήρχαν και αξιόπιστοι μεσολαβητές που ο Λευτέρης δεν μπορούσε να μην τους κάνει το χατίρι. Υπέγραψε δίχως ενδοιασμούς την πράξη πώλησης.

Πέρασαν δύο μήνες, κι ένα πρωί έφθασε εξώδικο από τον αγοραστή: «Αδειάστε το σπίτι!».
Σοκ για τον Λευτέρη.

…….

12 Σεπτεμβρίου του 1974. Ο Λευτέρης φθάνε στη Διεύθυνση Αστυνομίας της Πριγκήπου. Βρίσκονται εκεί, ο δικηγόρος του αγοραστή, τέσσερις αστυνομικοί, ένας υπαστυνόμος και ο Διοικητής. Ο δικηγόρος είναι ταυτόχρονα και καθηγητής στην σχολή Αστυνομικών. Είχε σημαντικές γνωριμίες στις κρατικές υπηρεσίες και έχαιρε μεγάλης εκτίμησης στο περιβάλλον της Αστυνομίας. Όπως θα καταλάβει ο αναγνώστης, ‘είχε γερές πλάτες’.

Μόλις μπήκε μέσα ο Λευτέρης έβαλε τις φωνές: «Τι θες εδώ βρε τσογλάνι; Άδειασε αμέσως το σπίτι».

Τα έχασε ο Λευτέρης. Προσπάθησε να εξηγήσει ότι ήρθε για να καταθέσει μήνυση.

Ο δικηγόρος εκνευρίστηκε περισσότερο και άρχισε να τον βρίζει μπροστά στους αστυνομικούς που στέκονταν… κλαρίνο!

«Άδειασε αμέσως εκείνο το σπίτι, ειδάλλως θα το γκρεμίσω στο κεφάλι σου».

Προτού προλάβει καλά καλά να πει ο Λευτέρης «μα κύριε, πως θα μου πάρετε το σπίτι δίχως να μου δώσετε τα λεφτά μου;», αποκαλύφθηκε το πραγματικό πρόσωπο του δικηγόρου…
«Βρε τσογλάνια, σας διώξαμε από την Μικρασία, σας πετάξαμε στη θάλασσα στη Σμύρνη.. Θα σας διώξουμε κι απ’ εδώ!».

«Πώς μου μιλάτε έτσι;» είπε ο Λευτέρης, «εγώ είμαι πολίτης αυτής της χώρας, φόρεσα 50 φορές την φανέλα της εθνικής ομάδας»…

Και τότε, μπροστά στα μάτια των αστυνομικών, «σκάσε γκιαούρη», φώναξε ο δικηγόρος και του άστραψε δύο ηχηρά χαστούκια.

Ο Πατριάρχης μαζί με τον Λευτέρη Αντωνιάδη στην Πρίγκηπο στις 15 Αυγούστου 2009 (φωτ.: Νίκος Μαγγίνας)

……

Είχε γκρεμίσει ο κόσμος του Λευτέρη.

Προσπάθησε να απαντήσει στο δικηγόρο όμως παρενέβησαν αμέσως οι αστυνομικοί. Κοίταξε πρώτα στα μάτια τον δικηγόρο και μετά έστρεψε το βλέμμα του στους αστυνομικούς που στεκόταν σε στάση προσοχής. Οι αστυνομικοί αυτοί ήταν μαθητές του. Ξανακοίταξε τον δικηγόρο και ξαφνικά η σκέψη του έτρεξε πίσω στο 1947, όταν φορώντας την φανέλα με το μισοφέγγαρο και το αστέρι έβαλε στην Αθήνα δύο γκολ. Χιλιάδες έλληνες φίλαθλοι χειροκρότησαν τα δύο εκείνα υπέροχα γκολ, φωνάζοντας «Τούρκο, Τούρκο».

«Τούρκο» τον φώναζαν στην Αθήνα και στην πατρίδα του την Τουρκία «γκιαούρη!».

Βγήκε από το τμήμα κλείνοντας δυνατά πίσω του την πόρτα.

Για το γεγονός αυτό μίλησε μόνο μια φορά σε μια συνέντευξή του στον Ταλάι Ερκέρ, της Χουριέτ και ποτέ δεν το ανέφερε ξανά.

……

Η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία ονόμασε, λεει, (τιμητικά) το φετινό πρωτάθλημα (2018-2019) «Πρωτάθλημα Λευτέρη Κιουτσιούκ Αντωνιάδη».

Τα παρατράγουδα άρχισαν ήδη, σχετικά με την Ρωμαίικη καταγωγή του.

Δημοσιεύτηκε στην Düzce Yerel Haber (Η Μετάφραση έγινε από την εφημερίδα «Απογευματινή» της Κωνσταντινούπολης)

Ο Λευτέρης Αντωνιάδης ή Κιουτσουκαντωνιάδης ήταν Τούρκος ποδοσφαιριστής ελληνικής καταγωγής, από την Πρίγκηπο και υπήρξε ένας θρύλος του τουρκικού ποδοσφαίρου. Ήταν ένας από τους καλύτερους παίκτες παγκοσμίως τη δεκαετία του ’50. Αγωνίστηκε 46 φορές με την Εθνική ομάδα της Τουρκίας από το 1948 ως το 1963, από τις οποίες τις εννιά ως αρχηγός. Επίσης, είχε 4 συμμετοχές με την Ολυμπιακή ομάδα στους Ολυμπιακούς αγώνες 1948. Συμμετείχε στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1954. Μέχρι σήμερα είναι ο δεύτερος σκόρερ του τουρκικού εθνικού συγκροτήματος με 20 γκολ πίσω από τον Χακάν Σουκούρ.
Γεννήθηκε το 1925 στην Πρίγκηπο από Έλληνες γονείς. Ο πατέρας του ήταν ψαράς και ονομαζόταν Χριστοφής Αντωνιάδης. Η μητέρα του λεγόταν Αργυρώ και είχε άλλα δέκα αδέρφια. Ποδοσφαιριστής υπήρξε και ο αδελφός του Παναγής Αντωνιάδης στην ομάδα του Πέρα Κλουμπ. Στον Λευτέρη, επειδή ήταν μικρόσωμος, κόλλησαν το παρατσούκλι “Κιουτσούκ”, δηλαδή μικρός και το τούρκικο επώνυμό του καταγράφηκε ως Κιουτσουκαντωνιάδης. Ο Αντωνιάδης δημιούργησε οικογένεια με τη σύζυγό του Σταυριανή Μπεκιάρη (του Ιωάννη και της Μαρίας), αποκτώντας τρία παιδιά.
Ο Λεφτέρ, όπως τον αποκαλούσαν οι Τούρκοι, είχε το παρατσούκλι Ordinaryüs, δηλαδή καθηγητής, διότι είχε άνεση στο σκοράρισμα και σχεδόν πάντα έβρισκε τα δίκτυα με σιγουριά. Λέγεται ότι δεν είχε χάσει ποτέ πέναλτι.
Πέθανε στις 13 Ιανουαρίου 2012, σε ηλικία 86 ετών, σε νοσοκομείο της Κωνσταντινούπολης, όπου νοσηλευόταν με προβλήματα υγείας τις τελευταίες ημέρες.