Ο Ερντογάν βάζει “χέρι” στον πύργο του Γαλατά

Με πρόσχημα την “αποκατάσταση” μπαίνει σε εφαρμογή σχέδιο εκμοντερνισμού του μνημείου, που είναι από τα σημαντικά αξιοθέατα της Πόλης

Μια νέα πρωτοβουλία του  Ερντογάν που αφορά αυθαίρετη παρέμβαση σε μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς προκαλεί αντιδράσεις ακόμα και μέσα στην Τουρκία. Πρόκειται για τον πύργο του Γαλατά.

«Ο Πύργος του Γαλατά έχει επιβιώσει από το 1300. Εκτός αν κάποιος τους σταματήσει – εννοώ τον (Δήμαρχο) Εκρέμ Ιμάμογλου – δεν θα επιβιώσει από το AKP (σ.σ. το κόμμα του Ερντογάν). Αυτά είναι τα σχέδια για την «αποκατάσταση» του. Πρόκειται για βανδαλισμό μασκαρεμένο ως μοντερνισμό», γράφει ο Τσαν  Οκάρ, αναλυτής που έχει εγκαταλείψει την Τουρκία για την Ελβετία.

The Galata Tower has survived since the 1300s. Unless someone (looking at you Ekrem İmamoğlu) stops them, it won’t survive the AKP.

These are the plans for its “restoration”. This is vandalism dressed up as modernism. pic.twitter.com/qQhcP0bA5v

— Can Okar (@canokar) August 19, 2020

Στις φωτογραφίες που παραθέτει φαίνονται οι μακέτες που έχει αναρτήσει η κυβέρνηση  Ερντογάν που παρουσιάζουν το εσωτερικό του μνημείου μετά του τέλος της παρέμβασης, που θα γίνει.

Οι αρχιτεκτονική παρέμβαση είναι ισοπεδωτική για το μεσαιωνικό μνημείο και το μεταμορφώνει σε κάτι που μοιάζει με οποιαδήποτε reception ξενοδοχείου, που χτίστηκε στη δεκαετία του 90, αναφέρουν τα σχόλια.

«Η καταστροφή της κληρονομιάς αντανακλά πολλές πτυχές της κακής διακυβέρνησης ,  που αγνοεί τους ειδικούς και είναι απομονωμένη  από τους διεθνείς κανόνες και πρακτικές”, γράφει ο Οκάρ και προσθέτει:  «Αλλά ταυτόχρονα αναδεικνύει και το κακό γούστο. Αυτό το έργο είναι μια αισθητική αποτυχία παράλληλα με την αποτυχία των ηθών και της διακυβέρνησης. Είναι τερατώδες».

Στα σχόλια, που ακολουθούν την ανάρτηση του,  Τούρκοι πολίτες, που ζουν στην Τουρκία και το εξωτερικό διαμαρτύρονται για την  ασέβεια στην πολιτιστική κληρονομιά, που δείχνει η κυβέρνηση Ερντογάν , ενώ όλοι διαμαρτύρονται έντονα για την ακαλαισθησία του εγχειρήματος και την αρχιτεκτονική παραφωνία που αγγίζει τα όρια του κιτς.

Πηγή: newmoney.gr

**************

Ο ιστορία του Πύργου

Ο μεσαιωνικός πύργος του Γαλατά έχει ύψος 67 μέτρα και κατασκευάστηκε τον 13ο αιώνα από τους Γενουάτες της Κωνσταντινούπολης . Ο κυλινδρικός αυτός κωνικός πύργος είναι από τα πιο χαρακτηριστικά αξιοθέατα καθώς ξεχωρίζει στον ουρανό της πόλης βόρεια του Κεράτιου κόλπου. Από την κορυφή του η θέα της παλιά πόλης της Κωνσταντινούπολης είναι  πανοραμική. 

 Η γέφυρα και ο πύργος του Γαλατά πήραν  το όνομα τους από την ομώνυμη περιοχή του Γαλατά. Οι Γενουάτες ίδρυσαν την παροικία τους στο Γαλατά μετά το 1273 και διατήρησαν τον έλεγχό τους στην περιοχή μέχρι το 1682. Δεσμεύονταν  από μια αυστηρή απαγόρευση για την κατασκευή πύργων και οχυρώσεων. Ωστόσο, παρά την αρνητική αντίδραση των Βυζαντινών, κατάφεραν να οχυρώσουν τη συνοικία τους με μία τάφρο,  καθώς και με ένα τείχος που ένωνε τις οχυρές κατοικίες τους. Το πρώτο κάστρο που έχτισαν για να περιβάλουν την παροικία τους ονομάστηκε Magnifica communita di Pera. Με αυτοκρατορικό χρυσόβουλο του 1302 επιτράπηκε και επισήμως στους Γενουάτες στο Γαλατά να υψώνουν οχυρωματικά τείχη. Ο Πύργος του Γαλατά, γνωστός με το όνομα Christea Turris («Πύργος του Χριστού»), χτίστηκε το 1348.  Όταν χτίστηκε, ήταν το υψηλότερο οικοδόμημα στην πόλη. Υψωνόταν 35 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, με εξωτερική διάμετρο 16,45 μ. και εσωτερική 8,95 μ., ενώ οι τοίχοι του έχουν πάχος 3,75 μ. Μετά την οθωμανική κατάκτηση , ο πύργος επισκευάστηκε αρκετές φορές και αποτέλεσε πυροσβεστικό φυλάκιο.

    Ο Κεράτιος κόλπος και στο βάθος ο Πύργος του Γαλατά. Φωτογραφία του κορυφαίου φωτογράφου της Τουρκίας και ενός εκ των σημαντικότερων του 20ού αιώνα,  Αρά Γκιουλέρ  (1928  -2018)

Το 17ο αιώνα χρησιμοποιούνταν ως αστεροσκοπείο. Πολλοί θρύλοι και ιστορίες συνδέονται με τον πύργο, μεταξύ άλλων και η ιστορία του Hezarfen Ahmed Çelebi, που χρησιμοποίησε τεχνητά φτερά για να πετάξει από την κορυφή του πύργου στο Βόσπορο, το έτος 1638.

Mετά την οθωμανική κατάκτηση και κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα χρησιμοποιήθηκε επίσης ως φυλακή. Αργότερα και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας 1960 αξιοποιήθηκε ως πυροσβεστικός σταθμός παρατήρησης και στη συνέχεια μετατράπηκε σε ένα από τα σημαντικότερα τουριστικά αξιοθέατα της περιοχής. 

Ο Πύργος, όπως και η περιοχή τριγύρω του, ήταν ανέκαθεν πολιτιστικό και εμπορικό κέντρο. Εκεί κατοικούσαν Ευρωπαίοι έμποροι, Έλληνες και Εβραίοι. Υπήρχε πλούτος, πνευματική ελευθερία και μία σχετική αυτονομία. Αν και επισήμως, η περιοχή ήταν υποτελής στην οθωμανική αυτοκρατορία, οι κάτοικοι πάντοτε διατηρούσαν ένα είδος αυτοτέλειας. Το 1839, με μεταρρυθμίσεις του Σουλτάνου Αβδούλ Μετζίτ που ωφελούσαν τις μειονότητες, η οικονομία της περιοχής άνθησε και η γειτονιά μεταμορφώθηκε σταδιακά σε αριστοκρατική συνοικία. 

Ο Ιταλός συγγραφέας Edmonto de Amicis έγραψε για την γειτονιά του Γαλατά, όταν την επισκέφτηκε τη δεκαετία του 1870: «Σχεδόν όλο το εμπόριο της Κωνσταντινούπολης περνά από εδώ. Το χρηματιστήριο, τα τελωνεία, οι αντιπροσωπείες της αυστριακής Lloyd, οι γαλλικές μεταφορικές, εκκλησίες, νοσοκομεία, μοναστήρια, αποθήκες, είναι όλα εδώ. Αν δεν ήταν τα τουρμπάνια και τα φέσια, δεν θα πίστευε κανείς ότι βρίσκεται στην Ανατολή. Από κάθε πλευρά ακούς γαλλικά, ιταλικά και τη γενοβέζικη διάλεκτο». Η γειτονιά αντιπροσώπευε την Ευρώπη. Τα βράδια, οι κάτοικοι ξεφάντωναν και οργάνωναν καρναβάλια. Πολλές φορές, έρχονταν κρυφά και Μουσουλμάνοι για να γλεντήσουν και να πιουν αλκοόλ. Οι Έλληνες κυριαρχούσαν οικονομικά στην περιοχή και το εμπόριο έμεινε στα χέρια τους ακόμα και μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Το τέλος των «Ρωμιών» στην περιοχή ήρθε το 1955 με τα αιματηρά «Σεπτεμβριανά», όταν ο τουρκικός όχλος εξαπέλυσε πογκρόμ εναντίον των Ελλήνων κατοίκων και των επιχειρήσεών τους. (Με πληροφορίες από το βιβλίο «Κωνσταντινούπολη, η Πόλη των Απόντων» του Αλέξανδρου Μασσαβέτα. Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ)